Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
RozdziałI
miczneiedukacyjne),przedstawiającjenatlepaństweuropejskich24.Również
licznekorespondencje,polemikiikomentarzepublikowanenałamachprasydo-
wodziły,żePolkiuważnieśledziłyfeministyczneprogramyzachodnioeuropejskie
orazkampaniesufrażystekwStanachZjednoczonych.Poczucieodrębnościwła-
snejwspólnotyniewpływałonaodcięciesięodproblemówmiędzynarodowych,
wręczprzeciwnie,zainteresowanieróżnymikwestiami(społecznymi,ekonomicz-
nymi,gospodarczymi,politycznymi)wprowadzanyminaświecieumacniałoprze-
konanie,żePolskajestjegoważnączęściąmimowewnętrznegorozbicia.Wmiarę
możliwościPolkiangażowałysiętakżewdziałalnośćkobiecychorganizacjimię-
dzynarodowych,aweFrancjimiałyswojąznakomitąrzeczniczkęwosobieMarii
Szeligi,współorganizatorkiparyskiegokongresukobietw1889roku25.Jakzazna-
czaBogusławaCzajecka,polskieaktywistkirozpoczęływtymsamymczasieba-
taliępodobną(lecznieidentyczną)doprowadzonejprzezangielskiesufrażystki26.
Możnadodać,żepodobnąwduchu,alezupełnieodmiennąwśrodkach27.
Dyskusjanatematpolitycznychiobywatelskichprawkobietprzyczyniłasię
dozorganizowaniazjazduzokazjiczterdziestoleciapracyElizyOrzeszkowej28,
któryodbyłsięwdniach9–11czerwca1907roku29.Chociażpierwszy–jeszcze
konspiracyjny–zjazdkobiecyodbyłsięwroku1891wWarszawie(równieżdla
uczczeniajubileuszupisarskiegoautorkiNadNiemnem30),dopieroszesnaścielat
późniejkwestiaprawwyborczychzostaławyartykułowanajakoeksplicytneżąda-
nie31.Popierwsze,byłotomożliwepowydarzeniach1905roku,gdydopuszczono
24
Książkabyłapokłosiemcykluwykładówwygłoszonychprzez10wybitnychPolek.
OdczytyzinspiracjiKazimieryBujwidowejzorganizowałoStowarzyszeniePomocyNau-
kowejdlaPolekim.J.I.KraszewskiegowKrakowie.Tematemrozważańbyłym.in.prawa
politycznekobiet.Głoskobietwkwestii...
.
25
A.Janiak-Jasińska,SzeligaMaria.NieustającaRzeczniczkaPrawKobiecych,[na:]http://
www.feminoteka.pl/muzeum/readarticle.php?article_id=28,[dostęp:29.12.2014];C.Wa-
lewska,Wwalceorówneprawa.Naszebojownice,Warszawa1930,s.182–187.
26
B.Czajecka,dz.cyt.,Kraków1990,s.218.
27
RozdźwiękmiędzysferąpraktycznychdziałańwPolsceiwAngliipodkreślarównież
Górnicka-Boratyńska.Por.A.Górnicka-Boratyńska,dz.cyt.,s.85.
28
T.Męczkowska,Ruchkobiecy.Ideałyspołeczno-etyczneruchukobiecego,Warszawa1907,s.41.
29
Należystwierdzić,żedezyderatczynnychibiernychprawwyborczychpojawiałsięna
ziemiachpolskichjużwcześniej.Jakoprzykładmożnaprzytoczyćwspomnianąjużpublikację
Głoskobietwkwestiikobiecej.Takżezjazdkobiet,któryodbyłsięw1905r.wKrakowiewskazał
jakocelprzyszłychdziałańwalkęoprawowyborcze,aledopieroZwiązekRównouprawnienia
KobietPolskichuczyniłznichnaczelnedążeniefeministek.
30
Zjazdzorganizowanowkonspiracjizpowoduobowiązującegowtymczasiezakazu
zgromadzeń.Por.S.Walczewska,dz.cyt.,s.57;J.Franke,Wokółbuntuipokory,s.18.
31
Wpracachbadawczychmożnazauważyćnieścisłościwdatowaniudrugiegolegal-
negozjazdukobiet.Większośćcytowanychwniniejszymrozdzialeopracowań(Hoszowska,
Franke,Walczewska)podajedatęroczną1907.Górnicka-Boratyńskawewstępiedoprzy-
woływanejpracypodajerównieżrok1907(s.17),alewrozdzialeomawiającymwystąpie-
nieZofiiNałkowskiejwymienia1906r.(s.158).Rok1906odnotowujerównieżZalewska.
