Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
BawiłDantewRzymie,kiedyBonifacyVIIIogłaszałwielkirokjubile-
uszowy(1300).Widział,jakwszystkimidrogamiszłynarodywpokutnych
pielgrzymkachdostolicyświata,bytamzyskaćodpustizBogiemsięzjed-
noczyć.Wtymczasiekończyłasiębudowawielkichideiiwielkichdzieł
średniowiecznych,arozpoczynałasięjużfazaichkrytykiiwyczuwałosię
powiewnowychprądów.TakżeDantezuwielbieniemzwracałsiędotego
cozdziałałośredniowiecze,leczrównocześnieodczuwałgłębokowszystkie
jegosłabościigrzechy.KochałonśredniowiecznymitsacrumImperium
Romanum,mitświętegocesarstwarzymskiego,kochałmyślouniwersal-
nejmonarchii,leczrównocześnieczuł,żenoweprądynarodoweszłyjak
groźnesiłyprzeciwkodotychczasowemuideałowi.Zacząłwalczyćwswej
myśliipolitycezprzeciwnikami,zacząłichstrącaćwkręgipiekielne,zanim
przystąpiłdopierwszejczęściBoskiejKomedii.
JakosłuchaczwszkoledominikańskiejweFlorencji,poznałwsposób
systematycznywszystkieówczesneprądyfilozoficzneiideologiczne.Wi-
dział,jakperypatetyzmAlbertaWielkiegoiśw.TomaszazAkwinuzmagał
sięzestarszymaugustynizmem,zawerroizmemineoplatonizmem.Miał
oczyotwartenawszystkiekierunkifilozoficzneidostrzegałjaksięrodziły
iszłynietylkozestarożytnejHellady,lecztakżeodArabówiŻydówpo-
przezpołudnioweWłochy,poprzezHiszpanięiAnglię,bysięskoncentro-
waćwwielkichogniskachoświaty,uniwersytetach,którebyłymożenajpięk-
niejszymdziełemorganizacyjnejtwórczościwwiekachśrednich.Cieszył
sięmyślą,żedobramrozkwitającychterazmiastdostałysięszturmemdwa
zakonyżebracze:dominikanówifranciszkanów,byzdobyćmieszczańskie
społeczeństwodlaChrystusaibudzącejsięmyślifilozoficznej.Płonęłyjuż
wielkieogniskauniwersyteckiewOxfordzie,wParyżuiwBolonii,aod
nichzapalałysięinne,zapalałysięiwAngliiiweFrancjiiweWłoszech.
Jegosercebiłorównieżywoizrównąsympatiądlanowychzakonów,no-
wychogniskoświaty,jakidladawniejszegoideałumonarchiiuniwersalnej.
Rozpoczynałasięwalkamiędzyobozami,międzystarymiimłodymi,cho-
