Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Teoretycznepodstawypracy
gólnystatus-zwłaszczagorącawodamajakobywydelikacaćnarządy,otwieraćszero-
koporynaniezdrowepowietrze(Vigarello2012:9).
Oilewodaobecniekojarzonajestbardziejzczymś,cojestzdrowe,cooczysz-
cza,otylekilkawiekówtemutakiepodejścieniebyłodokońcaoczywiste.Wodę
traktowanojakosubstancję,któramożewniknąćwciałoinarazićjenachoro-
by.nWyobrażeniewodyniezawszebyłotakiejakdzisiaj.Możemusiałoprzebyć
szczególną,długądrogę,zanimosiągnęło»przejrzystość«właściwądzisiejszej
higienie?”(Vigarello2012:38).WXViXVIwiekukąpielebyłyłączonezza-
bawami,obrzędami,niezawszechodziłooumycieciała.Łaźniebyłymiejsca-
mi,wktórychodbywałysięnielegalneprocedery,m.in.uprawianieprostytucji.
nCzynniki,jakieodegrałyrolęwzanikaniułaźni,majązatemlogikęconajmniej
podwójną:rosnącybraktolerancjiotoczenianamiejscepostrzeganejakonie-
spokojne,burzliweidemoralizująceorazobawaoosłabnięcieciałapostrzega-
negojakootwartenaniebezpieczneprzepływy”(Vigarello2012:46).Wiemy,
żestarożytniRzymianierozwinęlisiećpublicznychłaźni,Grecyopowiadalisię
zafizycznympięknem,czystąskórąizdrowądietą,zaśTalmud(około2000r.
p.n.e.)promowałczystośćfizycznąjakowarunekzdrowiafizycznegoiducho-
wego.JednakEuropaprzeszłaprzezśredniowiecze(ponad1000lat)bezwanny
ikanalizacji(Aiello,Larson,Sedlak2007:2).
Ważnyjestrównieżfakt,żeczystość/higienaosobistautożsamianajestzciałem,
ztym,cowidoczne.Mówiąc,żecośjestczyste,masięnamyśliczystewznaczeniu
fizycznym.
Kulturowerozumieniepojęciazależyzarównoodczasu,jakimiejsca.Zwyczaje,
któredawniejmogłyuchodzićzahigieniczne,dziśwydawałobysię,żeniemają
większegoznaczeniadlautrzymaniaczystościciała:
nsucha”toaletadworzanina,którynaprzykładwycierałtwarzbiałympłótnem,zamiast
jąumyć,jestzgodnaznormączystości,zupełnienrozsądną”wXVIIwieku.Jestprze-
myślanaizasadna.Dziśwszakżeniemiałabyraczejsensu-uległzmianiesposóbdo-
znawaniaiwyjaśniania(Vigarello2012:9).
Obecnieto,cojesthigieniczneorazto,jakiepraktykinależądohigienicznych
ustalająlekarze,higieniści,osobywykształcone.Zasadyhigienypropagujeiokreśla
specjalniepowołanadotegoinstytucja-ŚwiatowaOrganizacjaZdrowia.Dawniej
zachowaniahigienicznenależałydosferydobregowychowania:ntoniehigieniści
wXVIIwiekudyktująkryteriaczystości,aleautorzyksiążekodobrymwychowa-
niu,praktycyobyczajów,anieuczeni”(Vigarello2012:9).Procesucywilizowania
ustanowiłsposóbmyśleniaowymaganiachzwiązanychzciałem,początkowodla
dworzan,anastępniedlaresztyspołeczeństwa(Bushmann1995:39).
Współcześniekażdaorganizacjamusiprzestrzegaćokreślonychprzepisów
BHP
,któreregulowanesąodgórnieprzezpaństwo.Instrukcjemyciarąk,zmiany
odzieżysąnarzucaneinależysiędonichdostosować.Dawniejdecyzjedotyczą-
