Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
którepodajejakikolwieksamozwańczyautorytet-oczywiściewłącznie
zemną.
Punktemwyjścianaszychposzukiwańjestto,coKarlPopper,filozof
naukiżyjącywpierwszejpołowieXXwieku,określiłsłynnymmianem
nproblemudemarkacji”.Chciałonodkryćróżnicęmiędzynaukąanienauką,
któraobejmowałateżpseudonaukę,leczbynajmniejsiędoniejnieograni-
czała.Dążyłdonazwaniaistotytego,czymjestuprawianienauki,przeciwsta-
wiającjedziałalności,którapodtookreślenieniepodpada.Poppersłusznie
sądził,żewszystkimczłonkomspołeczeństwa-awięcnietylkonaukowcom
czyfilozofom-potrzebnejestzrozumienietegorozróżnieniaidocenienie
go,ponieważnaukajestzbytpotężnaizbytważna,pseudonaukazaśzbyt
powszechnaizbytszkodliwa,byotwartespołeczeństwomogłowtejmaterii
pozwolićsobienaignorancję.
Jasam,podobniejakPopper,sądzę,żepewienstopieńzrozumieniatego
zagadnieniamożemyosiągnąć,rozważającróżnicemiędzydziedzinami
wsposóboczywistynaukowymiatymi,którychnaukowośćtakoczywista
niejest.Wszyscyznamydoskonałeprzykładynauki,takiejakfizykaczy
chemia;Popperwskazałzaśwzorcoweprzykładypseudonauki,zktórymi
możnajeporównać.Dwaspośródnich,któreszczegółowoprzeanalizował,
tomarksistowskieteoriedziejówiFreudowskapsychoanaliza.Tepierwsze
opierająsięnapoglądzie,żekluczemdozrozumieniadziejówjesttrwająca
nieustanniegospodarczawalkaklas,adrugijestnabudowanynatwierdzeniu,
żeudorosłychludzipodświadomepopędyseksualneprowadządopowstania
syndromówpsychologicznych.
Problem,zdaniemPoppera,tkwiwtym,żetedwapoglądy,paradoksal-
nie,niecozbytdobrzewyjaśniająsprawę.Próbujdowoli-niematakiego
historycznegozdarzenia,któregoniedałobysięująćjakorezultatugospo-
darczejwalkiklas,iniematakiejobserwacjipsychologicznej,którejnie
dałobysięzinterpretowaćjakospowodowanejpodświadomąobsesjądanej
osobynatematseksu.Innymisłowy,tedwieteoriesązbytszerokie,zbyt
elastycznewstosunkudoobserwacji,abymogłyprzekazaćnamcośintere-
sującego.Jeśliteoriastarasięwyjaśnićwszystko,wówczasprawdopodob-
nieniczegoniewyjaśnidostatecznie.Poppertwierdził,żeteorietakiejak
freudyzmimarksizmsąnienaukowe,ponieważsąnniefalsyfikowalne”.Teo-
ria,którajestfalsyfikowalna,możeokazaćsiębłędnawobecjakichśmoż-
8
