Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
RozdziałI.PanowanieBorysa-Michała(852-889).ChrzestBułgarii
wydaje,przyjęcieprzezBułgarówchrztuiprowadzeniedziałalnościmisyjnej
naziemiachbułgarskichprzezduchownychbizantyńskich.Władcabułgarski
stawałsięduchowymsynemcesarzabizantyńskiego,wchodząctymsamym
wobrębtzw.bizantyńskiejrodzinywładców29.
DlaczegoBoryspodjąłostateczniedecyzjęoprzyjęciuchrześcijaństwa
zrąkBizantyńczyków?Odpowiedzinatopytaniemożnasięjedyniedomy-
ślać.Źródłakładąnacisknadwiekwestie-lękprzedbizantyńskąpotęgą
inadziejęnauzyskaniepomocyżywnościowej
30
.Niejestwcalewykluczone,
żerzeczywiścietedwawzględypchnęłyBorysakuBizantyńczykom.War-
tozwrócićuwagę,żepierwszelatapanowaniaBorysanieprzyniosłymu
sukcesówmilitarnychizpewnościąniemógłpozwolićsobienakolejne
niepowodzenia,zwłaszczawewentualnychzmaganiachzBizantyńczykami,
zktórymiprzegrałwojnęzaledwiekilkalatwcześniej
31
.Państwowschod-
niofrankijskieniestanowiło,zperspektywyPliski,zagrożenia,szczególnie
żeLudwikmiałinneproblemy
32
niżwymuszanienaBorysiewypełnienia
zobowiązaniadotyczącegoprzyjęciachrztu-zakładając,żetakowezostało
złożone.
Zkoleipewnymremediumnatrudnościaprowizacyjnemogłabyćpomoc
udzielonaprzezBizantyńczyków.Stawiałobytowinnymświetleprzyjęcieod
nichnowejreligii.Kojarzyłabysięonaniezuległościąwobecpołudniowych
sąsiadów,alezichpozytywnymnastawieniemwobecpotencjalnychwspół-
braciwwierze.Dawałobytorównieżdobreświadectwoopotędzechrześci-
jańskiegoBoga,któryuchroniłswoichwyznawcówodklęskinieurodzaju
iinspirowałichdowspieraniainnych.
DecyzjaBorysaoprzyjęciuchrześcijaństwabyła,jaksięwydaje,wpeł-
niświadomaisamodzielna.Choćmiaławymiarpolityczny,toniemożna
wykluczyć,żebułgarskiwładcapodjąłpodwpływemczystoosobistych
29
Patrzm.in.:F
.Dölger,DerBulgarenherrscheralsgeistlicherSohndesbyzantinischenKaisers,
[w:]Sbornikvpametnaprof.PetdrNikov,red.S.Georgiev,V
.Beševliev,Sofija1940,s.219-232;
V
.Gjuzelev,KnjazBorisPdrvi…,s.136-141;T
.Wasilewski,BizancjumiSłowianie...,s.127-128;
D.Cheshmedzhiev,dz.cyt.,s.14.
30
Np.ŻywotpatriarchyIgnacego,39,s.58:DWtedytoBułgarzynaskutekBożegozrządzenia
zmęczenisilnymgłodem,równocześniezaśznęcenidaramicesarza,złożylibrońipowierzyli
siebieświętemuchrztowi”(tłum.A.Brzóstkowska,s.311);JózefGenezjusz,IV
,16:DPrzywód-
caBułgarówdowiedziawszysięotym[oklęsceAmerazadanejjegowojskomprzezBizantyń-
czyków]zmuszonydoodstąpienia[odswoichzamiarów]naskutektakwielkiegopowodzenia
[Romajów],[teraz]skłaniałsiękuwarunkompokojowym,mimowcześniejszejzuchwałości.
Alepozatymludziezjegootoczeniabylizmęczenigłodem(...)Takbardzo[skłanialisięku
pokojowi],żewszyscyłagodniezgodzilisięnachrzest...”(tłum.A.Brzóstkowska,s.405).
31
NatenaspektpierwszegoetapurządówBorysa,jakrównieżnapewnąizolacjęBułgarii
jakopaństwapogańskiegozwracauwagęm.in.A.Nikolov,Politićeskamisdlvrannosrednovekovna
Bdlgarija(sredatanaIXkrajanaXvek),Sofija2006,s.41-43.
32
DlaLudwikapodstawowymiwówczaskwestiamibyłykonfliktzPaństwemWielkomo-
rawskim,rządzonymprzezRościsława,orazbuntującysięprzeciwniemuKarloman,jegosyn.
Por.D.Třeštik,dz.cyt.,s.257.