Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
JakubGołębiewski,KamilLeis,HenrykWitmanowski
PODSTAWYITEchNIkIOPERAcjIPLASTYcZNYch
1010Ryshistoryczny
Pierwszeudokumentowanezabiegizzakresuchirurgii
plastycznejwykonywanowIndiachjuż2000latp.n.e.
Około600rokup.n.e.powstałapierwszapublikacjanaten
temat,opisującasposobyrekonstrukcjinosaorazucha,
którejautorstwoprzypisujesięindyjskiemuchirurgowi
Sushrucie.Dziełotegouczonego,uznawanegozapierw-
szegochirurgaplastycznegowdziejach,dotarłorównież
doEuropy,gdziekorzystanozniegoprzezkilkawieków.
Wedłughistorykówoperacjiplastycznychnieprzepro-
wadzanowstarożytnymEgipcie,alenapewnobyłyone
znanewstarożytnymRzymie.Tyberiuszwswoichkro-
nikachwspominaooperacjizmniejszaniabiustuumęż-
czyznyzotyłością.Szerokostosowanowówczaszabiegi
usuwającebliznyorazrekonstrukcjeuszkodzeńugladiato-
rów.RzymskilekarzGalenprzeprowadzałzabiegiplastyki
nosóworazkorektypowiek.
Wokresieśredniowieczaniepraktykowanozabiegów
plastycznychzewzględunareligięwszelkieformyinge-
rowaniawwyglądkłóciłysięznaukąKościoła.Papież
InnocentyIIIosobiściezakazałwykonywaniaoperacjipla-
stycznych.Powrótzainteresowaniachirurgiąplastyczną
nastąpiłwXVwieku.Zajmowalisięniąwówczasfryzje-
rzy,zwanibalwierzami,którzyściślepilnowalitajemnicy
zawodowejiprzekazywaliwiedzęjedynierodzinie.Potra-
fliwykorzystywaćskóręzramiondoplastykinosa.
WXVIwiekużyłwłoskichirurgGasparoTagliacozzi,
uznawanyzaojcachirurgiiplastycznej.Jestonautorem
pierwszegopodręcznikaztejdziedzinyzatytułowanego
„Decurtorumchirurgiaperinsitionem”.
PrzełomnastąpiłjednakdopierowXIXwieku,kiedy
towprowadzonodochirurgiiznieczulenie,cospowodo-
wało,żedotejporyzbytbolesnezabiegistałysięmoż-
liwedoprzeprowadzenia.Właśniewtymokresiepojawił
siętermin„operacjaplastyczna”,którywprowadziłnie-
mieckichirurgpochodzącyzWarszawyKarlFerdinand
vonGraefe.Byłonznanyzprzeprowadzaniaplastyki
nosów,leczeniawadwrodzonychpodniebieniaoraz
modyfkacjiwielumetodopisanychprzezstarożytnych
chirurgów.
KolejnyrozkwitchirurgiinastąpiłwXXwieku,aspo-
wodowanybyłskutkamiIwojnyświatowej.W1917roku
wSidcupwAngliiotwartozinicjatywyBrytyjczykaHarolda
Gillesapierwszyszpitalzajmującysięoperacjamipla-
stycznymi.Szacujesię,żeprzeprowadzonownimponad
10tysięcyzabiegów.
WokresieIIwojnyświatowejGillesstworzyłkilkaośrod-
kówprzeprowadzającychoperacjeplastyczne.Wrazze
swoimuczniemArhibaldemMcIndoezałożył„KlubKrólika
Doświadczalnego”zajmującysięrekonstruowaniemtwarzy
iciałżołnierzy,którzydoznaliobrażeńnafroncie.Rokpo
zakończeniuIIwojnyświatowejGillesjakopierwszychirurg
naświecieprzeprowadziłoperacjęzmianypłcizżeń-
skiejnamęską.Sześćlatpóźniejprzeprowadziłoperację
odwrotnąusunąłmęskiegenitaliaiprzeszczepiłżeńskie.
W1931rokuzinicjatywychirurgapolskiegopocho-
dzeniaJacquesaMaliniakastworzonoAmerykańskieSto-
warzyszenieChirurgówPlastycznychiRekonstrukcyjnych,
któreod1991rokufunkcjonujejakoAmerykańskieStowa-
rzyszenieChirurgówPlastycznych.Równieżdziękiniemu
założonow1948rokuFundacjęEdukacyjną,organzajmu-
jącysięwspieraniembadaczyistudentóworazprzygoto-
wywaniemszkoleń.
PierwszyoddziałchirurgiiplastycznejwPolscepowstał
pozakończeniuIIwojnyświatowejwPolanicyZdrojuzini-
cjatywyStanisławaMichałek-Grodzkiego.Początkowo
szkoleniapolskichchirurgówodbywałysięnaterenie
Czechosłowacji,główniewPradze,gdzieklinikąkierował
wówczasprof.FranciszekBurian.Wlatach50.XXwieku
pracęwszpitaluwPolanicyZdrojurozpocząłdrMichał
Krauss,którywswojejponaddwudziestoletniejkarierze
wyszkoliłwieluchirurgówplastycznychiwprowadziłwiele
nowychmetodiudoskonaleń.Jegopracękontynuował
dalejzbardzodobrymiefektamiprof.KazimierzKobus.
Zczasempowstawałykolejneośrodkichirurgiiplastycz-
nej,m.in.wWarszawie,Krakowie,GdańskuiWrocławiu,
zarównoprzyuczelniachmedycznych,jakijakoniezależne,
samodzielneośrodki.Wlatach60.stworzonoprogram
nauczaniaspecjalizacyjnegozzakresuchirurgiiplastycznej,
1