Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2
KarolinaPisanko,HenrykWitmanowski
SkóRAITkANkIMIękkIE
2010Wprowadzenie
Skórajestnajwiększymijednymznajważniejszychnarzą-
dówczłowieka.Spełniawielefunkcji,zarównobiernych,
jakiczynnych,niezbędnychdoutrzymaniahomeostazy
organizmu.Stanowimechanicznąbarieręmiędzyśrodowi-
skiemwewnętrznymizewnętrznymorganizmu,osłaniając
narządywewnętrzneichroniącprzedpromieniowaniem
UV.Oprócztegoodgrywaistotnąrolęwprocesachtermo-
regulacji,pełnifunkcjęwydzielniczą,wydalniczą,resorp-
cyjną,obronną,czuciowąorazwieleinnych.
Udorosłegoczłowiekapowierzchniaskórywynosi
1,5–2m²,agrubość0,5–4mm.Najgrubszajestskóra
pokrywającakark,grzbiet,podeszwystópidłonie.
Wbudowieanatomicznejskórywyróżniasiętrzywar-
stwy:naskórek,skóręwłaściwąitkankępodskórną.
Naskórek,położonynajbardziejzewnętrznie,mabudo-
węwarstwową,którątworząściślepołączonezesobą
keratynocyty.Najgłębszawarstwanaskórkamazdolność
tworzenianowychkomórek,zastępującychzłuszczające
siękomórkipowierzchowne.Wtejwarstwieznajdująsię
takżekomórkibarwnikowe–melanocytyorazkomórki
Langerhansa.
Skórawłaściwajestzbudowanaprzedewszystkim
zelastycznychwłókienkolagenowych,pomiędzyktórymi
przebiegająlicznenaczyniakrwionośneichłonneoraz
zakończenianerwowe,atakżemieszkiwłosowe,gru-
czołyłojoweipotowe,ogólniezwaneprzydatkamiskóry.
Włóknakolagenowetejwarstwyodpowiadajązaelastycz-
ność,jędrnośćinapięcieskóry.Proporcjonalnyskładskóry
właściwejjestróżnywzależnościodtypuskóry–uosób
rasyczarnejwystępujewięcejwłókienkolagenowych,
naczyńwsplotachpodbrodawkowychorazapokrynowych
gruczołówpotowych.
Tkankapodskórnajestnajgrubsząwarstwąskóry,pełni
funkcjeochronneiizolacyjneorazstanowimagazynener-
getyczny,gdyżwjejbudowieprzeważająkomórkitłusz-
czowe,którychskupiskasąpoprzedzielaneluźnątkanką
łączną.Pomiędzytkankąpodskórnąależącymipodnią
tkankamiznajdująsiępowięzi.
2020klasyfikacjazmianskórnych
Podstawowaklasyfkacjazmianskórnych:
złagodnezmianyskórne:
zniebarwnikowe;
zbarwnikowe;
zzłośliweniebarwnikowezmianyskórne(płaskonabłon-
kowerakiskóry):
zrakpodstawnokomórkowy(basalcellcarcinoma,
BCC);
zrakkolczystokomórkowy(squamouscellcarcinoma,
SCC);
zczerniakzłośliwy(melanomamalignum,MM);
zmięsaki;
zchłoniaki.
Znamionałagodneróżnegotypuczęstostanowiądla
pacjentówproblemnaturyestetycznejisąusuwanejako
defektkosmetyczny.Znamionabarwnikowewymagają
szczególnejuwagiiniekiedyposzerzonejdiagnostyki,
gdyżwniektórychprzypadkachmogąbyćpunktemwyj-
ściadlanowotworuzłośliwego.Ztegopowodupodczas
planowanialeczeniachirurgicznegopacjentówzezmia-
namiskórnyminajbardziejistotnywydajesiępodziałna
znamionaniebarwnikowe,melanocytowe(barwnikowe),
naczynioweite,którychpojawieniesięjestzwiązane
zwiekiemstarczym.
Znamionamelanocytowemogąbyćleczonewyłącznie
przezchirurgiczneusunięcie,awycinekzmianypowi-
nienzostaćrutynowozbadanyhistopatologiczne.Inne
zmianyskórne,np.brodawkiskórneiłojotokowe,mogą
byćleczonemetodamikriochirurgicznymilublaserowymi
bądźprzyużyciuelektrokoagulacji.
21
