Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CHIRURGIAPRZEŁYKU
29
SYMPTOMATOLOGIAIMETODYDIAGNOZOWANIA
CHORÓBPRZEŁYKU
29.1.Symptomatologiachoróbprzełyku
JustynaWyroślak-Najs,GrzegorzWallner
Chorobyprzełykumogąmanifestowaćsięszerokimspek-
trumobjawów.Donajczęściejwystępującychobjawów,
którebezpośredniozwiązanezzaburzeniamifunkcji
motorycznejprzełyku,należą:zgaga,regurgitacje,odbija-
nie,bólwklatcepiersiowejpochodzeniaprzełykowego,
dysfagia,nudnościiwymioty.Spotykanetakżeobjawy
pozaprzełykowe,któremogąmylniesugerowaćinnąniż
przewódpokarmowylokalizacjęprzyczynydolegliwości.
29.1.1.Zgaga
Zgaganależydonajczęściejwystępującychsymptomów
upacjentówznienowotworowymichorobamiprzełyku.
Jestokreślanajakonieprzyjemnepieczeniewprzełyku
lubwklatcepiersiowej,promieniującewkierunkugardła.
Stanowitypowyobjawrefluksużołądkowo-przełykowe-
go.Zgagaoznaczeniuklinicznymdotyczyokoło6%po-
pulacjiogólnej.Powstajenaskutekstymulacjichemo-
receptorówbłonyśluzowejdystalnejczęściprzełyku
przeztreśćcofającąsięzżołądka(refluksat),któramoże
zawieraćnietylkokwaśnątreśćżołądkową,lecztakże
domieszkężółciisokutrzustkowegozarzucanychdożo-
łądkazdwunastnicy.Działaniesolikwasówżółciowych
wniekwaśnymśrodowiskuprzełykowymwywieraszkod-
liwywpływnabłonęśluzowąprzełykuprzezposzerzanie
przestrzenimiędzykomórkowych,conasilauczuciezgagi.
Występowanierefluksuniekwaśnegowiążesięzbar-
dziejnasilonymizmianamiwbłonieśluzowejprzełyku
niżwprzypadkurefluksukwaśnego.Napojawieniesię
zgagiwpływająnieprawidłowościwbudowiebariery
antyrefluksowej(przemieszczeniepołączeniaprzełyko-
wo-żołądkowego[esophagogastricjunction,EGJ]doklat-
kipiersiowejupacjentówzprzepuklinąwślizgowąroz-
woruprzełykowegoprzepony,rozwartykątHisa,zbyt
krótkastrefapodwyższonegociśnieniawobrębiekom-
pleksudolnegozwieraczaprzełyku)orazwjejfunkcjono-
waniu(zbytniskienapięciedolnegozwieraczaprzełyku,
nieprawidłowyklirensprzełykowyiwydłużonaekspozycja
błonyśluzowejprzełykunatreśćzarzucanązżołądka).
Zgagaczęstonasilasięwpozycjileżącejiprzypochylaniu
się,możetakżewystępowaćuosóbzdrowychjakona-
stępstwowzrostuciśnieniawewnątrzbrzusznegolubzbyt
obftegoposiłkuorazuosóbotyłychikobietwciąży.
Niektóreproduktyspożywcze(kawa,alkohol,napo-
jegazowane,czosnek,czekolada,owocecytrusowe)oraz
leki(atropina,dopamina,propofol,nitroprusydeksodu,
lekiβ-adrenergiczne)obniżająnapięciedolnegozwieracza
przełyku,ułatwiającwtensposóbprzedostawaniesiętreści
zżołądkadoprzełykuinasilającobjawyrefluksu.Dodatko-
wymczynnikiempotęgującymzgagęjestniskiepHtreści
żołądkowejprzedostającejsiędoprzełyku.Pacjentomzna-
silonymiobjawamizgagizalecasięstosowanieinhibitorów
pompyprotonowej,awprzypadkupojawianiasiędolegli-
wościgłówniewnocymodyfkacjęstylużycia(zmiana
diety,uniesieniewezgłowiałóżka,unikaniepozycjileżącej
przez2–3godz.poposiłku).Zgagajestobjawemwystępu-
jącymnietylkoupacjentówzzarzucaniemżołądkowo-prze-
łykowym,lecztakżeuosóbzzaburzeniamiczynnościowymi
przełyku,np.achalazją.Jestwówczasobjawemwtórnym
dozaburzeńmotorykiprzełykuizwiększonegociśnienia
dolnegozwieraczaprzełyku.Treśćpokarmowazalegająca
wprzełykudziaładrażniąconabłonęśluzowąprzełyku.
Zaburzeniaopróżnianiażołądkawpływająnazwięk-
szenieciśnieniawżołądkuiwzrostobjętościjegozawar-
tości,któramożesięłatwiejprzedostawaćdoprzełyku.
Zgagajestobjawemprocesuzapalnegotoczącegosię
wprzełyku(występujem.in.weozynoflowymzapaleniu
przełyku)imożeświadczyćomechanicznymuszkodzeniu
błonyśluzowej.Uniektórychpacjentówobserwujesię
tzw.zgagęfunkcjonalną,któraniejestzwiązanazepizo-
damirefluksu,leczznadwrażliwościąprzełyku.
WedługkryteriówrzymskichIVzgagastanowi
oddzielnąpatologięczynnościowąprzełyku.
3