Book content

Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
STRESZCZENIE
Koncepcjanpodmiotupoznania”jestnowąkategoriądlafilozofiikulturyfizycznej
pozwalającąnawskazaniemilczącozakładanychzdolnościpoznawczychczłowieka
wramachdanejdziedzinykulturyfizycznej.Wśródnaukokulturzefizycznejniemajed-
negozakładanegonpodmiotupoznania”,czegodowodemjeststosowanieróżnychmeto-
dologii.Inspiracjądlatejpracy,którapłynęławłaśnieztegopoziomuanalizybyłaob-
serwacjapojawiającychsięmetodbadawczychanalizującychopinie,odczucia,poglądy
idoświadczeniabadanychosób.Metodyteokreślamymianemmetodjakościowych.Mi-
moustrukturyzowanychnarzędzibadawczychstwarzająprzestrzeńdowyrażeniaprzez
osobębadanąswojegosubiektywnegozdanialubopinii.Podmiotjesttraktowanyjako
źródłowiedzy,aniejakojejdeformacji,którąnależyominąćbadającjedyniefaktydo-
stępneprzyobserwacjiipoddającesięanaliziestatystycznej.Napoziomierefleksjiantro-
pologicznejwprezentowanejpracypodejmujęwysiłekodpowiedzinapytaniajakajest
naturadoświadczeniawewnętrznegoiautorefleksjinadnimwperspektywiedociekań
fenomenologów?Jakiezałożenianatematciałaijegopercepcjiobecnewnaukach
społecznychokulturzefizycznej?Ojakiewątkimogąwzbogacićnaukiokulturzefi-
zycznejfenomenologicznekategorienciałaautonomicznego”,nciałaupodmiotowionego”
inzintegrowanegopodmiotupoznania”?Dlategoteżnapoziomierozważańantropolo-
gicznychsięgnęłampopismaautorówznurtufenomenologicznego,którychujęcieciała,
doświadczeniawewnętrznegoiświadomościpozwalazrekonstruowaćantropologiczne
podstawymilczącozakładane,leczwykorzystywanenapoziomiestosowanychmetod
jakościowych.
OdsłanianieowejantropologicznejperspektywyrozpoczęłamwpracyodKartezju-
sza.Kanta,Hume'a,Locke’a,abydokonaćrekonstrukcjiwspólnychcech,jakieprezentu-
wmyśleniuociele.Zamknęłamjewokreśleniunuprzedmiotowioneciało”.Zabiegten
pozwoliłminawyłonieniecechciałanuprzedmiotowionego”,anastępnienawskazanie
ichkonsekwencjinapoziomieepistemicznymdlasamegopodmiotu.Głównaznichto
nbiernasubiektywność”,ciałoijegowrażenianiedostępnedlapodmiotulubignorowa-
ne,bowiemciałoprzynależydoświatarzeczyijestjedyniepostrzeganejakoelement
doświadczeniazewnętrznego.Ciałojestdostępnejedyniepozapodmiotem,atooznacza,
żeprzysługująmukategorieopisujakkażdejrzeczyzewnętrznej,czylimożnajestanda-
ryzować,porównywać,anawettworzyćwzorcedopowielania.
Sięgającpodorobekfenomenologówchciałamprzybliżyćciałojakoprzedmiot
ogląduwewnętrznego,doświadczeniawewnętrznego.Zaprezentowanepoglądypróbą
włączeniaciaławsferępodmiotuwdwóchznaczeniach.Jednoznichzwiązanejest
zkategoriąnautonomiiciała”,któraopisujejegoautonomicznewzględemnja”zdolności
uczeniasię(pamięćmięśniowa),interpretacjidanychkinestetycznychiprzestrzennych,
reakcjiodruchowych.Drugieznaczeniezwiązanejestzkategoriąnupodmiotowieniacia-
ła”opisującadane,którymiciałoprzejawiasięnja”jakofenomendostępnywdoświad-
czeniuwewnętrznym.Rozważaniadotycząceciaławświetlefenomenologii,uzupełniają
wizjęmedyczną,biologicznąciała.Stanowiąpropozycjęteoretycznądlatychnauk,dla
którychwizjamedycznaczybiologicznaciałajestzauboga,byrealizowaćswojecele
poznawczeidonichzaliczamnaukispołeczneokulturzefizycznej.
Zobszarurefleksjinadteoriąnaukiwprezentowanejpracyjestrozdziałdotyczący
pozaracjonalnychtreścipoznania.Naukawswoichprocedurachpopierwszenadaldru-
5