Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Wprowadzenie
Telicznepracemiaływspólneźródło:późnoantycznetłumaczenienałacinę
GinekologiiSoranosa,greckiegomedykażyjącegowIIw.n.e.35,przypisywane
niejakiemuMuscionowi(ok.VIw.)
36
.WtraktacieMuscionaznajdowałsię
tylkojedenpassuszwiązanyztematemciążymnogiej:zaleceniadlapołożnej,
jakodebraćporódbliźniąt,trojaczkówlubczworaczków
37
.Samrękopistejpracy-
manuskryptzIXw.38-jestsłynnyzpowodudołączonychdońilustracjiprzed-
stawiającychm.in.ułożeniewmacicytrojaczków,czworaczkówijedenasto-
raczków(!),któresąminiaturamipostacidorosłych(tzw.homunkulusy),
ułożonymiwmacicywróżnychpozycjach
39
.Poradydotyczącepoprawnego
odebraniawielopłodowegoporodumożnaznaleźćtakżewniełacińskichtrak-
tatach,np.wXV-wiecznymmanuskrypcieSloane2463napisanymwjęzyku
średnioangielskim40orazwpochodzącymztegosamegookresutraktaciefran-
cuskim(wymieniającymteżnarodzinytrojaczków)
41
.HebrajskitraktatzXIVw.,
Trudnościporodu(Miqożiha-ledah),wymieniaciążębliźniacząwśródczynników
utrudniającychporód42.
Drugagałąźtejnaukidotyczyłasamegoprocesupowstawaniakilkupłodów.
PodtymwzględemśredniowieczekontynuowałomyślArystotelesa,któryłączył
ciążęmnogąznadmiaremipodziałemnasienia43.Awicenna(980-1037)przejął
zaStagirytątenpogląd,dodającdoniegorolęodczuwaniaprzezkobietęprzy-
jemności(delectatiofoeminarum)podczasstosunkuseksualnego,przekłada-
jącąsięnaruchymacicy,podwpływemktórychmiałodochodzićdopodziału
nasienia
44
.Powtórzyłtakżearystotelejskiestwierdzenie,żepodczasjednego
porodukobietamożewydaćnaświatmaksymalniepięciorodzieci(v.prolesin
35Videinfra,s.128-130.
36B.Rowland,M.Jennings,MedievalMultipleBirth,DNeuphilologischeMitteilungen”
81/2(1980),s.170.
37Omawiamtenpassusnas.148.
38SłynnyCodexBruxellensis3714.Obecnieznanesąteżinneilustrowanemanuskrypty,
videB.Rowland,M.Jennings,MedievalMultipleBirth,s.170,przyp.5;cf.eidem,Unheavenly
Twins,s.108-109.
39IlustracjaprzedstawiającabliźniętazostaładodanawXIIw.,videM.H.Green,The
SourcesofEuchariusRösslin)s‘RosegardenforPregnantWomenandMidwives)(1513),DMedical
History”53(2009),s.175,177.
40MedievalWoman)sGuidetoHealth:TheFirstGynecologicalHandbook,ed.B.Rowland,London
1981,s.133-134;natematautorstwatraktatuvideM.H.Green,ObstetricalandGynecological
TextsinMiddleEnglish,DStudiesintheAgeofChaucer”14(1992),s.61,81-82.
41BibliotekaNarodowaFrancji,MSfr.2043,s.xv,f.99v.:Etselamereauoitdeuxoutroys
enfantsensembleensonventrelemedecindoitfairequel)ungviengneapresl)autre[wyróż.DL],cyt.
za:M.H.Green,MakingWomen)sMedicineMasculine.TheRiseofMaleAuthorityinPre-Modern
Gynaecology,Oxford-NewYork2008,s.262,przyp.54.
42Ms.héb.1120f.66v.(Paris,BibliothèqueNationale),[w:]R.Barkai,AMedievalHebrew
TreatiseonObstetrics,DMedicalHistory”33(1988),s.115.
43SzczegółowookoncepcjiArystotelesavideinfra,s.119-123.
44Avicenna,Deanimal.IX10(degenerationespermatis).J.M.Thijssen,TwinsasMonsters:
AlbertusMagnus)sTheoryoftheGenerationofTwinsandItsPhilosophicalContext,DBulletinofthe
HistoryofMedicine”61/2(1987),s.245-246.
