Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Wprowadzenie
wieloraczkinależyjednakuznaćzaprzyczynkowe
106
.MonografieMencacci
iDasenwzasadziewyczerpujątematbliźniątwstarożytnościgrecko-rzymskiej,
alemateriałdotyczącypozostałychwieloraczkówniezostałprzezniewpełni
wykorzystany.WedługDasenwstarożytności-matuonaprzedewszystkim
namyśliRzymian-uważano,żenarodzinywięcejniżtrójkidzieciwramach
jednegoporodubyłygroźnymnaruszeniemnaturalnegoporządku,wyrazem
gniewubogów.Jesttoteza,którąwniniejszejpracy-mamnadzieję,żeprze-
konująco-podważam.
Terminologia
Słownictwo,jakimposługujesiędanaspołeczność,dostarczanaminformacji
otym,jakjegoużytkownicypostrzegająświat.Dwagłównejęzykiźródeł,którymi
zajmujęsięwniniejszejpracy,togrekaiłacina.Wobuistniejąnazwyokreśla-
jące(bliźnięta’i(trojaczki’.Sątoodpowiednio:dla(bliźniąt’greckieδńδυpoi107
iłacińskiegemini108(PIE*yemonos109);dla(trojaczków’tρńδυpoi110itrigemini/
tergemini
111
.Innymisłowy,zarównopara,jakitriadaurodzonegowjednym
porodzierodzeństwamająoddzielnenazwy,zaktórymistojąkonkretnewyobra-
żenia:dwójkilubtrójkidzieci.
Posumeryjsku(bliźniak’tomaż
112
,pisaneznakiemklinowymoznaczają-
cymtakżepołowę.(Bliźnięta’tomaż-tab-ba113,gdzietabto(podwojenie,powtó-
rzenie,towarzysz’,maż-tab-baoznaczazatemdosłownie(podwojeniepołowy’.
Wtymjęzykuistniałatakżemożliwośćopisania(bliźniaków’lub(bliźniaczek’
przezzłożenieliczebnikazrzeczownikiem(chłopiec’/(dziewczynka’wlicz-
biemnogiej,przykładowo:(dwiedziewczynki’to2munus.meż(munus(kobieta’,
106V
.Dasen,MultipleBirthsinGraeco-RomanAntiquity,DOxfordJournalofArchaeology”
16/1(1997),s.49-63;eadem,Lesnaissancesmultiplesdanslestextesmédicauxantiques,DGesnerus:
SwissJournaloftheHistoryofMedicineandSciences”,H.3-4,Bd.55(1998),s.183-204;
eadem,BlessingorPortent?MultipleBirthsinAncientRome,[w:]HopingforContinuity.Childhood,
EducationandDeathinAntiquityandtheMiddleAges,ed.K.Mustakallioetal.,Rome2005,
s.61-73.
107LSJ,s.v.δίδυμος:(double;twofold;twin’.
108OLD,s.v.geminus:(twin;identical;apair’;cf.takżeOLD,s.v.gemellus:(twin;double’
igermanus:(afullbrother’.Cf.Non.494[L],s.v.gemini:dicunturexunouterounodieediti
(Dgemini:taknazywasiętych,którzyurodzilisięzjednejmacicyjednegodnia”);Fest.
Pauli30[L],s.v.bignae:geminaedicuntur,quiabisunadienataesunt(Dbignae:taknazywasię
bliźniaczki,ponieważrodzisięjedwarazyjednegodnia”).
109Związanezskt.yamá-;wśrednioirlandzkimemonokreślatakżetrojaczki,videR.Mata-
sović,EtymologicalDictionaryofProto-Celtic,Leiden-Boston2009,s.vyemono,s.438.
110LSJ,s.v.tρńδυpoc:(threefold;threebornatthebirth’.
111OLD,s.v.trigeminus:(bornasoneoftriplets;threefold’.
112ePSD,s.v.maż:(twin’.
113R.Labat,F
.Malbran-Labat,Manueld)épigraphieakkadienne,VIeédition,Paris2002,
s.71,s.v.maż(nr74):MAś-TAB-BA(tousledieux’,LUMAś-TAB-BA(jumeau’.
