Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Wprowadzenie
greckichDioskurów,wedyjskichAświnów
95
(Nasatjowie),litewskichAżvieniai,
łotewskichDievadeli,aczasemtakżejeszczeinnepary,wtymherosów(nie-
-bogów)irodzeństwomieszanejpłci96.MartinWestzwracajednakuwagę,że
obecniewśródreligioznawcówpanujekonsensusjedyniecodotrzechwymie-
nionychwyżej,możliwychdowydzieleniatradycji(wedyjskiej,greckiejibał-
tyjskiej)
97
.Rzeczywistymprzedmiotemzainteresowaniawtejdziedziniebadań
jestjednakfenomenparybóstwitowarzyszącyjejzestawtoposów,powtarza-
jącychsięwinnychmitologiachindoeuropejskich,anieDbliźniaczośćbogów
samawsobie.
Historiabadań
Historiabadańnadciążąmnogąwstarożytności-niezwiązanąztematyką
mitologiczną-jestnaderskromna.Jakwyżejwskazałam,autorzyżnego
rodzajupracmielitendencjędoprzytaczaniastarożytnychkoncepcjipowsta-
waniaciążywielopłodowejlubprzypadkównarodzinwieloraczków-pote
przykładysięgalijużautorzyśredniowieczni,więcmożnatumówićokon-
tynuacjipraktykipowtarzaniazdaniaautorytetówwdanejdziedzinie,anie
odrębnegobadaniazjawiskwystępującychwepocestarożytnej.ToDprzyczyn-
kowe”zainteresowanieciążąmnogąwstarożytnościwidaćjeszczeubadaczy
zpoczątkuXXw.W1935r.JonahSkilesnapisałkrótkąnotęodwóchpassusach
theNearEast,Princeton-NewJersey1988,s.152-153.Cf.C.Grottanelli,YokedHorses,Twins,
andthePowerfulLady:India,Greece,IrelandandElsewhere,DJournalofIndo-EuropeanStudies”
14/1-2(1986),s.125-152.Niewolnomylićrydwanu(pojazdujednoosiowegozruchomą
piastą)zwozem(pojazdemdwuosiowym)lubwózkiem(pojazdemjednoosiowym).Przedsta-
wieniedwuosiowegowozupojawiasięnasztandarzezUr(ok.2600p.n.e.).Wozyiwózki
teoretyczniemogłypowstaćniezależniewMezopotamii,aczkolwiekpókiconajstarszepozo-
stałościwozów(IVtys.p.n.e.)pochodzązterenówkulturstepowych.
95APracticalSanskritDictionary,ed.byA.A.Macdonell,London1929[1971],s.43,s.v.
asvina:(likehorseman’;J.Mitra,Ashvins,theTwinCelestialPhysicians,andTheirMedicalSkill,
DProceedingsoftheIndianHistoryCongress”45(1984),s.220-228.
96Katalogtenrozszerzająnp.JamesPatrickMalloryiDouglasQuentinAdams,zaliczając
dokategoriiDDivineTwins”takżeanglo-saksońskichlegendarnychHengistaiHorsęoraz
walijskichBranaiManywydana,videeidem,TheOxfordIntroductiontoProto-Indo-Europeanand
theProto-Indo-EuropeanWorld,Oxford-NewYork2006,s.432;cf.J.P
.Mallory,InSearchofIndo-
Europeansł,s.132(zreferowanietrójdzielnejkoncepcjiDumézila,wktórejboskiebliźnięta
sąprotektoramipłodnościidobrobytu),135,140.Wprzypadkumitologiigermańskiejtaką
parąmoglibybyćAlkowie(wzmiankowaniprzezTacyta[Tac.Germ.43],któryporównujeich
doDioskurów),choćcharaktertychbóstwjestmocnodyskusyjny,videA.Szrejter,Mitologia
germańska.Opowieściobogachmroźnejłnocy,wyd.II,Gdańsk2006,s.190-193.Obliźniętach
wlegendachwalijskichvideA.Welsh,DoublingandIncestintheMabinogi,DSpeculum”65/2
(1990),s.344-362;M.York,TheDivineTwinsintheCelticPantheon,DJournalofIndo-European
Studies”23/1-2(1995),s.83-112.
97M.L.West,Indo-EuropeanPoetryandMyth,Oxford-NewYork2007,s.187;nas.186-191
komentujetematDboskichbliźniąt”,tamteżpodajeaktualnąbibliograę.