Ciąża mnoga i wieloraczki w starożytności

Dominika Lewandowska

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-235-5028-0

DOI:

https://doi.org/10.31338/uw.9788323550280

Wydawnictwo:

Uniwersytet Warszawski

Rok wydania:

2021

Liczba stron:

318

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Lewandowska, Dominika. Ciąża mnoga i wieloraczki w starożytności. Red. . Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 2021, 318 s. ISBN 978-83-235-5028-0, doi: https://doi.org/10.31338/uw.9788323550280

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Lewandowska, D.

T1 Ciąża mnoga i wieloraczki w starożytności

PB Uniwersytet Warszawski

PP Warszawa

YR 2021

SN 978-83-235-5028-0

DOI https://doi.org/10.31338/uw.9788323550280

Bibliografia BibTex:

@Book{ 252765, author = "Lewandowska, Dominika", editor = "", title = "Ciąża mnoga i wieloraczki w starożytności", publisher = "Uniwersytet Warszawski", year = "2021", address = "Warszawa", isbn = "978-83-235-5028-0", doi = "https://doi.org/10.31338/uw.9788323550280" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Lewandowska, Dominika

ED -

TI - Ciąża mnoga i wieloraczki w starożytności

PB - Uniwersytet Warszawski

CY - Warszawa

PY - 2021

SN - 978-83-235-5028-0

ER -

DOI - https://doi.org/10.31338/uw.9788323550280

Netografia (standard APA):

Lewandowska, Dominika. Ciąża mnoga i wieloraczki w starożytności [baza danych online] Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 2021 [dostęp: 25 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/ciaza-mnoga-i-wieloraczki-w-starozytnosci-dominika-lewandowska-252765. doi: https://doi.org/10.31338/uw.9788323550280

starożytny Rzym, bliźniaki, ciąża mnoga, starożytna Grecja, Ancient Greece, ancient Rome, wieloraczki, medycyna antyczna, multiple pregnancy, multiple births, twins, ancient medicine

Książka poświęcona jest zjawisku ciąży mnogiej i narodzinom wieloraczków w starożytności. Jej podstawą są źródła pisane ze starożytnego Bliskiego Wschodu (Mezopotamia, Egipt, Lewant, Anatolia) oraz z Grecji i Rzymu, których zakres chronologiczny o...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-235-5028-0

DOI:

https://doi.org/10.31338/uw.9788323550280

Wydawnictwo:

Uniwersytet Warszawski

Rok wydania:

2021

Liczba stron:

318

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Podziękowania9
Uwagi edytorskie11
Wprowadzenie 13Kulturowa historia wieloraczków w zarysie14
Historia badań28
Terminologia30
ROZDZIAŁ I. Wzorce mitologiczne 38I.1. Bliźnięta38
I.1.a. Bliźnięta z różnych ojców39
I.1.b. Dioskuryzm45
I.1.c. Bliźnięta porzucone po porodzie – motyw porzuconego bohatera46
I.1.d. Bliźnięta wykarmione przez zwierzęta71
I.1.e. Bliźnięta walczące ze sobą78
I.1.f. Rodziny bliźniacze (familles gémellaires)84
I.2. Bliźnięta syjamskie85
I.2.a. Molionidzi86
I.2.b. Gerion88
I.3. Trojaczki90
I.3.a. Kastor, Polluks i Helena90
I.3.b. Minos, Sarpedon i Radamantys91
I.3.c. Horacjusze i Kuriacjusze92
I.3.d. Grupy trzech sióstr94
I.4. Czworaczki95
I.5. Liczniejsze wieloraczki95
I.5.a. Dzieci Niobe95
I.5.b. Muzy97
I.5.c. Danaidy97
I.6. Konkluzje98
ROZDZIAŁ II. Koncepcje medyczne 100II.1. Greckie teorie medyczne100
II.1.a. Presokratycy i doksografia100
II.1.b. Koncepcje Hippokratesa110
II.1.c. Koncepcja Arystotelesa118
II.2. Medycyna grecka okresu cesarstwa128
II.2.a. Soranos128
II.2.b. Anegdota o matce dwadzieściorga dzieci130
II.2.c. Galen133
II.2.d. Pseudo-Galen134
II.2.e. Oreibasios137
II.2.f. Aetios z Amidy138
II.2.g. Paweł Egineta139
II.3. Łacińscy naśladowcy140
II.3.a. Pliniusz Starszy141
II.3.b. Helvius Vindicianus144
II.3.c. Caelius Aurelianus146
II.3.d. Muscio147
II.4. Konkluzje148
ROZDZIAŁ III. Koncepcje astrologiczne 150III.1. Astrologia urodzeniowa a wieloraczki150
III.2. Horoskopy urodzeniowe i problem bliźniąt160
III.3. Konkluzje162
Rozdział IV. Ciąża mnoga a świat naturalny 164IV.1. „Krainy płodności”164
IV.1.a. Egipt164
IV.1.b. Ziemia albańska171
IV.1.c. Umbria172
IV.2. Płodne zwierzęta172
IV.2.a. Koza i owca174
IV.2.b. Maciora177
IV.2.c. Suka180
IV.2.d. Zając181
IV.2.e. Mysz187
IV.2.f. Lwica188
IV.2.g. Żmija189
IV.2.h. Niedźwiedzica190
IV.2.i. Kotka190
IV.2.j. Pozostałe kopytne191
IV.2.k. „Amfibie”192
IV.2.l. Zwierzęta wodne194
IV.2.m. Ptaki195
IV.3. Konkluzje197
ROZDZIAŁ V. Historyczne wieloraczki 199V.1. Trojaczki z Terraciny199
V.2. Fausta z Ostii201
V.3. Niewolnica cesarza Augusta203
V.4. Pochówek z Baldock204
V.5. Serapias205
V.6. Późnoantyczne czworaczki213
V.7. Konkluzje215
ROZDZIAŁ VI. Ciąża mnoga i wieloraczki a prawo rzymskie 216VI.1. Tzw. leges regiae216
VI.2. Digesta: przywileje wynikające z narodzin trojaczków218
VI.3. Digesta: narodziny wieloraczków a prawo spadkowe221
VI.4. Konkluzje226
ROZDZIAŁ VII. Ciąża mnoga i wieloraczki w starożytnej„kulturze masowej” 227VII.1. Grecka i rzymska komedia227
VII.2. Epika łacińska230
VII.3. Fikcyjne mowy sądowe233
VII.4. Satyry i epigramaty235
VII.5. Paradoksografia238
VII.6. Oneiromancja239
VII.7. Przysłowia239
VII.8. Ikonografia240
VII.8.a. Dea nutrix241
VII.8.b. Figurki wotywne245
VII.8.c. Ikonografia funeralna247
VII.8.d. Ikonografia monet249
VII.9. Konkluzje250
Wnioski końcowe252
ANEKS. Zestawienie źródeł pisanych na temat ciąży mnogiej i wieloraczków na starożytnym Bliskim Wschodzie255
Wykaz skrótów263
Bibliografia264
Indeks osobowy301
Indeks nazw geograficznych i topograficznych311

Terminologia

meżtowyznacznikliczbymnogiej);(dwajchłopcy’to2nita.meż(nita(mężczy-

zna’)114.Sumeryjskinieznałjednak(aprzynajmniejniemamytekstu,który

bytopoświadczał)wyrazunaoznaczenietrojaczków-dysponowałjedynie

liczebnikiemeż(trzy’115.

Akadyjskiposiadałzatoobaokreślenia.Dla(bliźniaka’istniałowtymjęzyku

słowomdżu116(l.mn.mdżū)-oczywistezapożyczeniezsumeryjskiego-oraz

tū)amu

117

,oznaczającetakże(podwójnyobiekt’.(Trojaczki’topoakadyjskutakżû

118

aczkolwiekniebyłatochybaczęstoużywanaforma,skorobabilońskikomen-

tarzdoŠummaizbuwyjaśniał,żejejsynonimembyłożelalti(odżaldż(trzy’)119.

ListaleksykalnazVw.p.n.e.120znalezionawSippartłumaczyłasumeryjskieeż

(trzy’naakadyjskijako:żalalti,ma)dūti((wiele’)itakżû

121

.Whebrajskimistniało

jedyniesłowookreślające(bliźniaka’:tâ)ôm

122

,będącewzwiązkuzczasownikiem

td)am

123

(byćpodwójnym’(cf.aram./syr.te)oma,arab.tau)am).Tâ)ômwystępuje

wBibliihebrajskiejjedynieczteryrazy

124

,alezakażdymrazemwliczbiemnogiej,

czyliṯ

ōmîm(kontrahowanedoṯōmim).Najprawdopodobniejodsyriackiejwersji

słowa(bliźniak’pochodziimięTomasz(Θωpᾶc).WEwangeliiJana(J.20.24)

apostołTomasznazwanyzostałTomaszemBliźniakiem(

ΘωpᾶcΔńδυpoc

),który

wtradycjignostyckiejstałsięDbliźniakiemChrystusa”

125

.Niejestpoświadczone

żadnehebrajskiesłowooznaczające(trojaczki’

126

.Jakzatemwidać,semickie

114TakwŠummaizbu,zbiorzeomenówludzkichizwierzęcychpłodów,videLaserietera-

tomanticaśummaizbu:testo,tradizione,orizzonticulturali,trad.N.DeZorzi,vol.I-II,Padova

2014,s.360i365.

115ePSD,s.v.eż:(three’.

116CAD,s.v.māżu:(twin’.

117CAD,s.v.tū’amu:(twin’,(doubleobject’.

118CAD,s.v.takżû:(triplets’,(tripod’.

119Ibidem.

120BM92693.

121AII/4:178ffza:CAD,s.v.takżû.

122Strong8380.

123Strong8382:(tobedouble’.

124Gen.25.24,38.27-bracia;Deut.4.5,7.4-młodezwierzęta.

125IdentyﬁkacjitejprawdopodobniedokonanowsyriackiejEdessie.OTomaszuDBliźniaku”

videJ.R.Harris,TheDioscuriintheChristianLegends,London1903,s.20-41;idem,TheCultł,

s.105-125;L.R.Bailey,TheCultoftheTwinsatEdessa,DJournaloftheAmericanOriental

Society”88/2(1968),s.342-344;R.Bauckham,JudeandtheRelativesofJesusintheEarly

Church,London-NewYork1990[2004],s.32-36;Ch.M.Stang,OurDivineDouble,Cambridge,

Mass.-London2016,s.64-144;DziejeŚwiętegoTomaszaApostoła,tłum.,wstęp,przyp.L.Rzy-

mowska,Wrocław2002(KsięgiOsobliwe2),s.16-18.

126WKroniceSynkellosa(Synk.176)czytamyokoncepcji(odrzuconejprzezautora),

jakobysynowieTeracha:Abraham,NachoriHaran,mielibybyćtrojaczkami(tρiδiδύpoυc).

PowstałaonazpowodusprzecznychrelacjioopuszczeniuHarranuprzezAbrahamawKsiędze

RodzajuiDziejachApostolskich.WedługKsięgiRodzaju(Gen.11.26)D[g]dyTerachmiał

siedemdziesiątlat,urodzilimusięsynowie:Abram,NachoriHaran”(tłum.polskie:Pismo

ŚwięteStaregoiNowegoTestamentu,wyd.V

,Pallotinum,Poznań2014,s.32).Terachzmarł

wHarraniewwieku205lat(Gen.11.32),Abrahamzaśopuściłtomiasto,gdymiał75lat

(Gen.12.4).Musiałbyzatemrozpocząćtępodróż60latprzedśmierciąojca,tymczasemtekst

Brak wyników

Ciąża mnoga i wieloraczki w starożytności

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra