Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Terminologia
33
braciaSutiiHorzwracająsiędosiebie,mówiąc,żerazemwyszlizłonatego
samegodnia
135
,orazpassuszOpowiadańocudownychzdarzeniachzPapirusu
Westcara.Wtymdrugimprzypadkupojawiająsięnarodzinytrojaczków,przy-
szłychkrólówEgiptu,dziecisamegobogaRaiżonykapłanaUser-Ra136.Mag
DżedizapowiedziałtokrólowiChufuwnastępującysposób:(pWestcar9,7-8)
D«Tonajstarszezowejtrójkidzieci,która(jest)włonieRud-Dżedet,przyniesie
cito»”137.Niestetywtekściepojawiasiętylkoliczebnik,ainnychporównaw-
czychprzykładówztrojaczkamibrak.
Liczba(trzy’wydajesięmiećszczególneznaczenie
138
.Babilońskalistaleksy-
kalnatłumaczyeż(zapisanee-eż)jakoakadyjskiema-a)-du-ti,coznaczy(dużo’
139
.
Wniektórychformachsumeryjskiegoczasownikaeżjestkońcówkątrzeciej
osobyliczbymnogiej.MarvinPowellwskazuje,żetenfaktgramatycznymógł
zainspirowaćbabilońskichuczonychdotakiejinterpretacjisłowaeż140.Owoeż
niejestjednakjedynymsposobemzapisuliczby(trzy’.Powell,powołującsię
naspostrzeżenieFrançoisThureau-Dangina,argumentujeistnieniesystemu
Dtrójkowego”liczebnikówwewczesnymsumeryjskim.Jednatabliczkazawiera
wykazliczbzichakadyjskimtłumaczeniem,jesttojednaksysteminnyodtego
najczęściejużywanego,októrymwspomniałamwyżej.(Jeden’i(dwa’mająswoje
odrębnenazwy,odpowiednio:me-er-gaiTAKA(wprzypadkutegoznakunie
wiadomo,którąjegowartośćfonetycznąnależywybrać).Wedługtejlisty(trzy’
135J.Baines,EgyptianTwins,s.462.
136TrojaczkizOpowiadań(Usereref,Sah-RaiKeku)toaluzjadotrzechpierwszychkrólów
Vdynastii(User-kafa,Sahu-RaiNefer-ir-ka-RaKakai);legendaoichnarodzinachdoprowa-
dziładointerpretacji,żehistorycznikrólowiebylirodzeństwem,coobaliłydopieroniedawne
badania.Motywtrojaczkówmożetakżenawiązywaćdotrzechrządzącychposobiebraci
zXIIIdynastii,czylizokresuznaczniebliższegopowstaniuOpowiadań.Szczegółowoodyskusji
nadhistorycznościądzieciRud-dżedetvideOpowieściznadNilu.Opowiadaniaegipskiezokresu
ŚredniegoPaństwa,tłum.,wstęp,kom.F
.Taterka,Warszawa2017,s.262-275.
137Tłum.polskie:OpowieściznadNiluł,s.291.
138K.Menninger,NumberWordsandNumberSymbols:ACulturalHistoryofNumbers,Cam-
bridge1969[NewYork1992],s.16-17:DWithThreeanewelementappearsintheconcept
ofnumbers.I—You:TheIisstillinastateofjuxtapositiontowardtheYou,butwhat
liesbeyondthem,theIt,istheThird,theMany,theUniverse.Thisstatement,inwhich
psychological,linguistic,andnumericalelementscometogether,mayperhapsroughlypara-
phraseearlyman’sthinkingaboutnumbers.(One—two—many’:acuriouscounting
pattern,butitisexactlymirroredinthegrammaticalnumberformsofthenoun,singular
—dual—plural,asintheGreekphílos,phílō,phíloi,wherethethirdnumberformisthus
theplural.(ł)Threeisthe(beyond,’the(trans-.’IthasbeenthoughtthattheLatintres,3,
isrelatedtotheLatintrans,(across,beyond’(therootoftrare,(topenetrate’;cf.intrare,(to
enterbyforce’);andcorrespondinglytheFrenchtrois,3,totrès,(very,’theEnglishthree
tothroughandthustheIndo-Europeantrejestotre-.Eventhoughthistheorycannotbe
provedwithcertainty,itdoeshaveinitsfavorthestrikinglinguisticresemblanceandthe
possibleinterpretationofThreeasthenumbertranscendingtheoldnumericalbarrierafter
number2[wyróż.KM]”.
139M.A.Powell,SumerianNumerationandMetrology,pracadoktorska,UniversityofMinne-
sota1971,s.27.
140Ibidem.
