Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8|Wstęp
możeCyceron,przyokazjitłumaczenia,dokony-
wałcenzurykulturygreckiej,budującjedno-
cześniewdialogachwizjęRzymian–znawców
imiłośnikówcywilizacjiHomera?
Takpostawionepytaniabyćmożebrzmiąkontrowersyjnie,ale
tylkojednoznacznesformułowaniezagadnieńpozwaladostrzec
istotęproblemu.Nawysunięcieodważnychhipotezpozwoliłajuż
wstępnaanalizatłumaczeńmówcy.Wykorzystującpraktykęprze-
kładaniaicytowaniagreckichtekstówwswoichłacińskichdialo-
gach,Cyceron:
–cenzurowałoryginały,pomijającwprzekładziepewnewyraże-
niaizwroty,którewedługniegoniepasowałydowizerunkuideal-
negoRzymianina-republikanina,bądźteżmogłyzaszkodzićrepub-
likańskiejideologii;
–modyfikowałcharakterystykęwystępującychwtłumaczonych
tekstachpostacimitologicznych,nadającimrysyrzymskichbo-
haterów;
–zmieniałwymowętekstówgreckichlubwyrywałjezoryginal-
negokontekstu,popełniającnadużyciaidokonującnadinterpre-
tacji,abyukazaćwyższośćcywilizacjirzymskiejrepublikinad
kulturągrecką;
–modyfikowałwymowęoryginałów,nadającimkolorytrzymski,
budującjednocześniewczytelnikachpoczuciewięzimiędzycy-
wilizacjamigreckąiłacińską;
–wpisywałwtłumaczonetekstyswojedoświadczeniażyciowe
oraz,posługującsiętechnikąkryptocytatów,wprowadzałwłasną
twórczośćdokanonuliteraturyświatowej.
Jednymzzagadnień,którepojawiłosięwwynikuanalizowania
Cycerońskichtłumaczeńiichroliwprocesiecenzurowaniaprzez
mówcękulturygreckiej,byłopytanieostopieńznajomościgreki
wspołeczeństwierzymskim.OkreśleniepoziomubiegłościRzy-
mianwgrecewpływabowiemnaocenęmożliwościdokonywania
przezCyceronamanipulacjiwzględemodbiorcy:czytelnikwy-
kształcony,biegleznającyjęzykgreckiigreckąliteraturę,będzie
namanipulacjęmówcypodatnywmniejszymzakresieniżodbior-
caniewykształcony.Prezentująctenproblem,chciałamprzede
wszystkimzwrócićuwagęnajegozłożoność,niepodejmującsię
