Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Wprowadzeniewproblematykęagresjiiprzemocy…
23
wszkole,którezmierzajądowyrządzeniaszkodyokreślonymosobom,grupom
społecznymczyteżichwłasności35.Najczęściejokreślasięjejakoagresja,prze-
moc,tyranizowanie(ang.bullying)iosaczenie(ang.mobbing).Podstawowym
terminemwtymwzględziepozostajejednakzdefiniowanawcześniejagresja.Już
RomHarréiRogerLamb36stwierdzili,żechociażwliteraturzepsychologicznej
istniejewięcejniż250różnychdefinicjiagresji,powszechniepodkreślanedwa
zasadniczemomentytreściowe:agresywnezachowanieniesiezesobąnegatywne
skutkidlaofiaryijakotakiejestintencjonalne;przyczymsprawcęopisujesię
jakopragnącegozranićbądźuszkodzićfizycznielubpsychicznieofiarę.otym,
któreformysą,aktóreniedopuszczalnewdanymspołeczeństwie,decydują
względykulturowe37.
Pojęcieagresjaniejestłatwedozdefiniowania,awliteraturzemożnasię
spotkaćzwielomaróżnymijegowyjaśnieniami:
Agresjatozachowaniezmierzającedowyładowanianiezadowolenialubgnie-
wunaosobachlubrzeczach38.
Agresjatowroga,napastliwapostawalubzachowaniesięwzględemkogoś
lubczegoś.Innymisłowy,kierowanienegatywnychzachowańwstosunkudo
otaczającychnasosób39.
Agresjatowrogie,zwyklegwałtownedziałaniefizycznelubsłowne;jedno
znastępstwfrustracji(agresjiemocjonalnej)lubwyuczonezachowaniesię,
służąceuzyskiwaniuokreślonychkorzyści(agresjainstrumentalna);niekiedy
utrwalonacechaosobowościwyrażającasięagresywnymipostawami40.
Agresjajestgłówniedefiniowanajakokażdezamierzonedziałanie-wformie
otwartejczysymbolicznej-mającenaceluwyrządzeniekomuślubczemuś
straty,bólufizycznegolubcierpieniamoralnego41.
odpołowylat80.obserwujesięwspecjalistycznejliteraturzeanglojęzycznej
iniemieckiej,aodpoczątkulat90.takżewpolskiej,swoistąmodęzamiennego
stosowaniaterminówagresjaiprzemoc,czyteżokreśleńpokrewnych:tyrani-
35B.Vitiello,D.M.Stoff:Subtypesofaggressionandtheirrelevancetochildpsychiatry.
nAmericanAcademyofChildandAdolescencePsychiatry”1997,Vol.3(36),s.307-315.
36R.Harré,R.Lamb:Theencyclopedicdictionaryofpsychology.oxford,BlackwellReference,
1983.
37H.Selg,U.Mees,D.Berg:PsychologiederAggressivität.Göttingen,Hogrefe,Verlagfür
Psychologie,1997.
38M.Szymczak:Słownikjęzykapolskiego.Warszawa,PaństwoweWydawnictwoNaukowe,
1996,s.16.
39B.Dunaj:Słownikwspółczesnegojęzykapolskiego.Warszawa,PaństwoweWydawnictwo
Naukowe,2001,s.4.
40J.Kofman:Encyklopediapopularna.Warszawa,PaństwoweWydawnictwoNaukowe,1991,
s.17.
41J.Danielewska:Agresjaudzieci:szkołaporozumienia.Warszawa,WydawnictwaSzkolne
iPedagogiczne,2002,s.8.