Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
lecztakżewpewnymsensiewtórny,jestbowiemwynikiemściśleprofesjonal-
nychzainteresowańieksploracji.
Odrodzeniowo-romantycznainspiracjafolklorem,reprezentowanaprzez
poetyckiepróbyČelakovskiegoiErbena,tojedenzprzejawówetnografizmu
literackiego,będącegorezultatempenetrowaniarodzimychobszarówwiej-
skich
4
izwiązanejztymproblematyki.Kolejnymtakimprzejawem,szczególnie
wyrazistym,jeślichodzioczeskątradycjęliteracką,jestpodejmowanietema-
tykiwiejskiejwprozie.Tematykata,jakpiszeLenkaKusáková,byłareprezen-
towanawliteraturzeczeskiejjużodpierwszejpołowyXIXwiekuwróżnych
formachgatunkowych:odidylli(idyly),przezszkice(črty),poopowiadania
(pov{dky)
5
,przyczym,zdaniemczeskiejbadaczki,wobrębieostatniejformy
wykształciłysiętrzytypyodpowiadającetrzemróżnymsposobomujęciawiej-
skiejrzeczywistościorazfunkcjitychujęć.Pierwszyznichtoopowiadanie
oprymarnejfunkcjiwychowawczej,skierowanebądźuwzględniająceadresata
ześrodowiskawiejskiego,drugitypreprezentująutworywkonwencjisenty-
mentalnej,zfabułąosadzonąwśrodowiskuwiejskim,obrazującątypowedla
niegokonflikty,ewentualnieodwołującąsiędoproblematykiztegozakresu
poprzezwybiórczepodjęciezagadnieńcharakteryzującychwiejskąspołecz-
ność,nierzadkoowydźwiękukrytycznym.Trzecitypnatomiastto,według
Kusákovej,opowiadaniewkonwencjiromantyczno-folklorystycznej(roman-
ticko-folkloristickytyp).PojawiłosięonowlatachczterdziestychXIXwieku
wodpowiedzinapostulatypoetyidziałaczaodrodzeniowegoVáclavaBo-
lemíraNebeskiegoskierowanedopisarzyczeskich,którzy,jakgłosiłNebesky,
winnizwrócićuwagęnaludwiejski,przedstawiającgojakowzórorazźród-
łoodrodzenianarodowegoispołecznego,podkreślającpięknoiwartośćwsi
orazjejmieszkańców,zarównowwymiarzeżyciacodziennego,jakikultury
ludowej
6
.WśródautorówzpierwszejpołowyXIXwieku,uprawiającychwyróż-
nioneniniejszymgatunki,Kusákováwymieniatakichtwórców,jakJanMožny
Podčápsky,VáclavHanuśKokořínskyiHermenegildJireček.
Przytoczonedaneuzmysławiają,że-jeśliprzekształcimyniecoirozsze-
rzymytezęKirstenHastrup-podobniejakwantropologii,takiwliteratu-
czeskim(opublikowanynajpierwworyginalnychwersjachjęzykowych),zatytułowanyVybranébóje
apověst{nórodn{jinychvětv{slovanskych.
4
PaulWillisbowiemetnografięujmujeszerzej,jakobadanieżyciaikulturyróżnychgrup
iwarstwspołecznych,wtymrównieżmiejskich.Por.P.Willis,Wyobraźniaetnograficzna,przeł.
E.Klekot,Kraków2005,s.19-20etpassim.PracaduńskiejetnografkiiantropolożkiKirstenHastrup
uzmysławianatomiast,żebadaniaetnograficzne(ztowarzyszącymimwymiaremantropologicz-
nym)dotycząrównieżobcychkultur.Por.K.Hastrup,Drogadoantropologii.Międzydoświadcze-
niemateorią,przeł.E.Klekot,Kraków2008.
5
L.Kusáková,BabičkaBoženyNěmcovévkontextudobovéčesképrózysvenkovskoutema-
tikouIw:]
BoženaNěmcovóajej{Babička
.
SborníkpříspěvkůzIII.Kongresusvětovéliterárněvědné
bohemistiky,sv.3,
Praha2006,s.205.WersjaelektronicznaudostępnionaprzezÚstavpročeskou
literaturuAVČRwPradze,
http://www.ucl.cas.cz/edicee/?expand=/sborniky/kongres/tretiIII
Idostęp:
1.12.2011].
6
Ibidem,s.205-206.
18
