Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dokumentalną)świadectwa.Pisarkitemiałyponadtoulubioneregionykraju,
którympoświęcałyszczególnąuwagę.Byłydonichprzywiązanezróżnych
powodów,odczystoosobistych,takichjakmałżeństwoizwiązanaznimzmia-
namiejscapobytu(przypadekBoženyNěmcovej,którejmążw1845rokuzo-
stałwrazzrodzinąoddelegowanydoDomažlic,orazTerézyNovákovej,która
poślubiezJanemNovákiemw1876rokuprzeniosłasięzPragidoLitomy-
śla),poświadomeperegrynacjezjasnowytyczonymcelembadawczym(Ka-
rolinaSvětlá,GabrielaPreissová,awniektórychprzypadkachtakżeBožena
Němcová).TakotoBoženaNémcovápreferowałaChodsko(przedewszystkim
okoliceDomažlic)orazSłowację,KarolinaSvětláupodobałasobieokolicePod-
jeszczedzi(Podjeśtědí),GabrielaPreissovápenetrowałapograniczemorawsko-
-słowackie,TerézaNovákovábadałaipisałaoregionieLitomyśla(wLitomyślu
Novákováspędziła19lat,anastępnie,poprzeprowadzcedoPragi,zakupiła
wpobliskimmiasteczkuProsečwiejskąchałupę,traktującjąjakoazyloraz
miejscepracytwórczejwostatnichlatachżycia).Wartoprzytymzwrócićuwa-
gęnainteresującepołączeniewymiaruprywatno-rodzinnegoiartystycznego
(znajdującegowyrazwzainteresowaniachetnograficznychiichliterackich
opracowaniach)uBożenyNěmcovejiTerézyNovákovej.Możnajeobieuznać
zawyznacznikHlosukobiecego”:autorkite,które,mówiącpotocznie,Hszłyza
mężem”,wykorzystałynowąsytuacjężyciowąwsposóbtwórczy,odnajdując
inspiracjęwmiejscu,doktóregoprzybyłyniezupełniezwłasnejwoli,realizu-
jącsięzarównonapoluosobistym,jakizawodowym.
Tekstowerezultatybadańipenetracji,którestałysięudziałemwymienio-
nychpisarek,miałyróżnywymiariformę.Obserwacjeetnograficznesłużyły
imprzedewszystkimjakomateriałliteracki,przeważałyzaśformyprozator-
skie,opowiadaniaipowieściześrodowiskawiejskiegooróżnorodnejtematyce,
dośćczęstojednakżestawiającewcentrumtematycznymżycieidoświadcze-
niawiejskichkobietidziewcząt(tylkowtwórczościTerézyNovákovejwydają
sięprzeważaćbohaterowiemęscy).JedynieEliśkaKrásnohorskáswojewraże-
niazpobytównaSzumawiewyraziławjęzykupoezji,wydającw1873roku
cyklwierszyZeŠumavy(ZSzumawy;kolejnyzbiórpoetyckiKrásnohorskiej,
zatytułowanyKslovanskémujihuz1880roku,równieżzawierającyobser-
wacjeocharakterzeetnograficznym,byłwyrazemsympatiidlasłowiańskich
Bałkanóworazruchównarodowowyzwoleńczychwtymregionie).Božena
Němcovánatomiastwytyczyładrogęróżnymformułomgatunkowymwlitera-
ckichopracowaniachproblematykiwiejsko-etnograficznej.Pierwszązapocząt-
kowująwspomnianejużObrazyzokolicDomażlic,zwanelistami-obrazami
(dopisy-obrazy).Stanowiączapisżyciamieszkańcówwsiiwiejskichobyczajów,
powstałyonewrezultaciebezpośredniejobecnościNěmcovejnabadanymte-
renie,czegotekstowymwyrazemjestekspozycjanarratorsko-autorskiegoja.
Informacjezewnętrzne,biograficzne,dotyczącepobytuNěmcovejwokolicach
Domažlicijejżywegozainteresowaniatymregionem,faktpisaniaObrazów...
nazamówienieredakcjiczeskichczasopism,atakżebezpośredniaobecność
20
