Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzłowiekimoralnośćwmyśliJackaWoronieckiego...
wątpliwiejezuitaJ.Rostworowski.GdyrektorKULks.C.Sokołowskizdecydowałsię
zatrudnićgonawydzialefilozoficznymtegożuniwersytetuipowierzyćmukatedrę
filozofiireligii,Woronieckiwliściedogenerałaswegozakonuwgrudniu1924r
.pisał
m.in.,żejestonnzdeklarowanymprzeciwnikiemdoktrynytomistycznejijednocze-
śnieczłowiekiemobardzozłymcharakterze[ł]opublikowałnapiśmie,że[ł]Nasz
PanJezusChrystusbardziejpragniezbawiaćmężczyznniżkobiety.Pozwalamsobie
przesłaćOjcuartykuł,wktórymgozaatakowałemwtejkwestii[ł]Jesteśmywięc
wprzededniuwalki”
68
WedługWoronieckiego,partykularystycznetendencjewnauceiwogólewmyśle-
niuludzkimsąbardzoniebezpieczne.Ichszkodliwośćzwiększasięszczególnie,gdy
upowszechniająsięnagruncienaukiowychowaniuorazwpraktycepedagogicznej.
Dlategoteżuczonyuważał,żenjakwewszystkichdziedzinachwiedzy,takitutaj,wtej
dziedziniewychowania,należysięwystrzegaćjednostronnychipartykularystycznych
doktryn,rozwiązującychnajdonioślejszezagadnienianapodstawietylkokilkuich
składników,itonienajważniejszych,azapominającychinne,nieraznajbardziejistotne.
Itutrzebaumiećsięwznieśćnastanowiskouniwersalistyczne,którebyświadomie
postawiłosobiezaceldążyćdorozwiązańintegralnych,obejmującychwszystkiedane
zagadnieniaiuwzględniającychjewszystkiewichhierarchicznejdoniosłości”
69
Probabilizm
Woronieckiuważał,żepartykularyzmfilozoficznywywieraznacznywpływnateo-
logięimyślpedagogicznąEuropyzachodniejjużodXVI
70
iXVIIw.,czegoskutkiemjest
molinizm,atakżeteologicznesystemyprobabilistyczne
71
.Obiewspomnianedoktryny
68
Cyt.za:M.L.Niedziela,PróbabiografiiJackaWoronieckiegoOPijego„Wyznania”,Lublin2011,s.76.
69
J.Woroniecki,Nawykczysprawność,[w]tenże,Wszkolewychowania.Tekstywybrane,Lublin2008,
s.176.
70
Zob.także:A.Bruździński,DziałalnośćprymasaStanisławaKarnkowskiegowzakresiewprowa-
dzaniauchwałSoboruTrydenckiegowPolsce1581-1603,Kraków1996,s.139.
71
Probabilizmjestdoktryną,którawczasachnowożytnychwpłynęłanapojawieniesięsceptycyzmu
teoriopoznawczego,coniewątpliwiemiałodalszekonsekwencjenagrunciekatolickiejfilozofiiiteo-
logii.JakpiszeP
.Chojnacki,nProbabilizmemnazywamypogląd,któryutrzymuje,żeprzydokładnych
badaniachrzeczyiwskalibardziejdrobiazgowej,iściślejszej,niżskalapotocznaniełatwodojść
dosądów,którychkoniecznaprawdziwośćdajesięuzasadnićwsposóbbezsporny,jednoznaczny.
Musimysięwobectegozadowolićuzasadnieniemraczejdużegostopniaprawdopodobieństwa
wypowiadanychsądówostanierzeczy.”(P
.Chojnacki,Teoriapoznania,Warszawa1969,s.87).
42
