Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Poznaniespołeczne
Dlaczegoto,cozłe,jestsilniejszeodtego,codobre
Interesującąwłaściwościąludzkiegoumysłu,będącegowytworemewolucji,jest
jegozorientowanienanegatywność.Bardziejskupiamysięnapotencjalnychzagro-
żeniachniżnabłogosławieństwach.Tatendencjaokreślanajestjakoinklinacja
negatywna(negativitybias).Szybciejwynajdujemywtłumietwarzerozzłoszczone
niżuśmiechnięte.Nieprzyjemneinterakcjewpracymająnanasowielewięk-
szywpływniżtemiłeipracownicyczęściejpamiętająnegatywnestwierdzenia
izachowaniaswojegoszefaniżtepozytywne.Negatywnainformacjazwrotna
działananaszeemocjeowielesilniejniżtapozytywna.Złewieścirozprzestrze-
niająsięszybciejiczęściejniżdobre23.
Ludzie,którzywygrywająpieniądzenaloterii,ciesząsięwzrostempoziomu
szczęścia,alepojakimśczasiewszystkowracadowcześniejszegonustawienia
początkowego”
24
.Tosamodziejesiępoutraciepieniędzy,oblaniuegzaminu
czyinnychnegatywnychwydarzeniach:przystosowujemysiędonowychoko-
licznościinaszeuczuciawracajądopoziomuwyjściowego.Spójniezteorią
ewolucji,wwywiadachzezwycięzcamiloteriiiofiaramiwypadkówwidzimy,że
przeciętnieówpowrótpozłychdoświadczeniachtrwadłużejniżpodobrych.
RoyBaumeisterzzespołemodkrył,żewydarzenianegatywnezazwyczajdziałają
silniejniżpozytywne.Jakczytamywpodsumowaniu,zperspektywyewolucji
bardziejprzystosowawczejest,byto,cozłe,byłosilniejszeodtego,codobre,
ponieważzwierzętazpodwyższonączujnościąnaniebezpieczeństwo,ból,porażkę
iinnedoświadczenianegatywnemiaływiększeszansenaprzetrwaniezagrożeń,
wydanienaświatpotomstwaiprzekazanieswoichgenów25.
Taewolucyjnieukształtowanainklinacjanegatywnajestkolejnympowodem,
dlaktóregoniezawszejesteśmyistotamiracjonalnymi,jakchcielibynaswidzieć
ekonomiści.Naprzykładzperspektywyekonomiisensownebyłobymartwienie
sięstratą50dolarówzrównąintensywnością,cocieszeniesięz50-dolarowego
zysku.Toprzecieżwobuprzypadkachtakasamakwota.Ajednakzekspery-
mentówwyłaniasięspójnyobraz:stresuczestnikówpostraciepieniędzyjest
większyniżichradośćodczuwanazpozyskaniatejsamejkwoty26.Kiedymamy
możliwośćwyboru,wolimyunikaćstraty,niżosiągnąćzysk-zjawiskotookreśla
sięmianemawersjidostraty(lossaversion).
Pokazującwyborywsposóbpodkreślającystraty,badaczeipolitycymogą
wpływaćnazachowanialudzioraznapodejmowaneprzeznichdecyzje
27
.Weks-
perymencieterenowym,któryprzeprowadziłemzdwojgiemmoichstudentów,
MarkiemCostanzoiMartiGonzales
28
,wykorzystaliśmyawersjędostratydo
przekonanialudzi,byzainwestowaliwociepleniedomów.Wjednymwarunku
eksperymentalnym,posprawdzeniukażdegodomu,eksperciszczegółowoopi-
sywaliwłaścicielowi,ilepieniędzynarachunkachzaogrzewaniemógłbykażdego
rokuoszczędzić,gdybyociepliłbudynek.Wdrugimwarunkueksperymentalnym