Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
któracharakteryzowałaekspertów,byłaniezwykłapewnośćsiebie
iprzekonanieotrafnościswoichopinii6.
Jeślichcemypodnieśćskutecznośćdecyzjipowinniśmyprzede
wszystkimzadaćsobiepytania:wjakisposóbformułujemynasze
wnioski,jakiegopodejściaużywamy?Badaczepodejmowaniade-
cyzjiwyróżniajądwiemetody:klinicznąiaktuarialną.Wmeto-
dzieklinicznejocenazjawiskaodbywasięzazwyczajnwgłowie”
oceniającegoipofakciedecydentowitrudnoopisaćproces,który
doprowadziłgodosformułowaniadanegowniosku.Innymisłowy,
jeślipoprosilibyśmywieluróżnychspecjalistówkorzystających
zmetodyklinicznej,abypodjęlidecyzjęwtejsamejsprawie,każdy
znichmógłbydojśćdokompletnieinnychwnioskówiwdodatku
każdymiałbybardzosilneargumentynapoparcieswojejtezy!
Zmetodyklinicznejkorzystająnp.:sędziowie,psychologowiekli-
niczni,rekruterzyorazanalitycyfinansowi.Zgodnośćichdecyzji
jestniska.Badaniazrealizowanewśródanalitykówfinansowych
pokazują,żekorelacjaichdecyzji(różnianalitycypoproszeniodo-
konanietejsamejrekomendacji)jestniskaiwynosiponiżej0,4.
Przeciwieństwemmetodyklinicznejjestmetodaaktuarialna(sta-
tystyczna).Wtejmetodziedecydentpoleganazewnętrznejiwy-
raźnieokreślonejprocedurze.Podejścieaktuarialnemożemy
wuproszczeniuporównaćdoalgorytmu.Decydującydysponuje
określonymidanyminatematzjawiska,wstawiajedomodelu(ten
modelniezawszemusimiećściślematematycznycharakter)ido-
stajewynik,napodstawiektóregopodejmujedecyzję.Wtensposób
działająnp.meteorolodzy,audytorzyczyanalitycyubezpieczenio-
wi.Ichocenyzazwyczajsąrzetelneipowtarzalne-czylidwóch
różnychprzedstawicielidanejprofesji,postawionychwtejsamej
sytuacji,dojdziedopodobnychwniosków.Badaniatopotwierdza-
ją-korelacjaopiniipomiędzyróżnymiaudytoramimożewynosić
nawet0,9.
Poktórejstroniestoimarketing?Chybakażdyprzypominasobie
sytuację,wktórejróżne,doświadczoneosobywreakcjinatensam
pomysłmarketingowyformułowałyskrajnieróżneopinieiwdo-
datkupotrafiłylogicznieuzasadnićswojeprzekonania.Tojest
właśnieurokmetodyklinicznej,któramożeprowadzićdopodej-
mowaniakiepskichdecyzji.Skorokażdymainnąopinię-ktoś
przecieżmusisięmylić.
6
P
.Tetlock,ExpertPoliticalJudgement.HowGoodIsIt?HowCanWeKnow?,Prince-
tonUniversityPress,2006.
Daneadecyzje
21
