Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Gatunkowadyferencjacjaprozyludowej
17
tyczneodre
"bnegrupytekstów:1)teksty-sygnały11,2)teksty,któredopuszczaja
"
moz
˙liwośćreprodukowaniaichwinnejprzestrzeni,aleniepozadanyminterwałem
czasu12,3)tekstyfolklorystycznesensustricto,którekomunikowanesa
"wpostaci
znaków(teksty-znaki)13.
ZdaniemJanaAdamowskiegoiJerzegoBartmińskiegosystematykatekstów
folklorupowinnaopieraćsie
"nacechachistotnychzpunktuwidzeniaświadomości
nosicielaiuz
˙ytkownikafolkloru(Adamowski,Bartmiński1988,51).
JerzyBartmiński(1990a)wskazujecechypodstawoweiistotne,porza
"dkuja
"cepolski
folklor.Sa
"to:1)uwikłanietekstuwsytuacje
"przeciwstawionebrakowitakiego
uwikłania,czylinieautonomicznośćtekstuwobecjegoautonomiczności;2)rodzaj
sytuacji:a)zwyczajowa(kalendarzowa),b)obrze
"dowa,c)okolicznościowa;3)kon-
kretnejakościtychsytuacji(kole
"dowanie,zapusty,wesele...);4)obowia
"zkowaobecność
fabułydramatycznejlubepickiejprzeciwstawionabrakowilubfakultatywnościtakiej
fabuły;5)przekazwformiemówionejlubśpiewanej,czylibraklubobecnośćkodu
muzycznego;6)przekazzwykorzystaniemlubbezwykorzystaniagestów,czyli
obecnośćlubbrakkodusomatycznego;7)formawierszowanalubprozatorskatekstów;
8)intencjewewne
"trzneprzekazu;9)prawdziwośćlubfikcyjnośćtreści,czyliodniesienie
doświatarealnegolubwyobraz
˙eniowego;10)poetyka;11)temat.
Napodstawieprzedstawionychwyz
˙ejkryteriówbadaczefolkloruwyróz
˙niaja
"
tradycyjneiwspółczesneprozatorskiegatunkifolkloru.
3.Prozatorskiegatunkifolkloru
Prozatorskietekstyfolkloru,określaneprzezOskaraKolbergajakopowieści,
zostałyprzezniegopodzielonena:gadkicudowne,powieścimoralneilegendy,
gadkiozłychduchach,diabłach,strachachitp.,gadkiozbójcach,złodziejach,
frantach,głupcach,babach,klechdy,gadkiprzygodne,gadkioklechach,gadki
oZ
˙ydach,gadkioptakach,baśniecudowne,bajkiorazdykteryjkiifraszki.Inne,
11Realizuja
"celesprawcze,wymagaja
"odpowiedziwpostacirozpocze
"cialubprzerwaniaokreślonej
czynności,niewymagaja
"odnosicielijednorodnegostosunkudoświata.R.Sulimazaliczadonich:
komendy,pouczenia,instrukcje,pytania,którewymagaja
"natychmiastodpowiedzi,hasłakibiców,tzw.
pytanianaprowadzaja
"ce(Sulima1977,114).
12Tekstytewyposaz
˙onesa
"wrozbudowanysystemchwytówuwierzytelniaja
"cych,pełnia
"funkcje
komunikacyjne,warunkiemichfunkcjonowaniajestkomunikowanieinformacjinowejiklasyfikowanej
przezuz
˙ytkownikówjakozgodnejzobowia
"zuja
"ca
"koncepcja
"prawdylubniezgodnej.Sa
"tom.in.
wiadomościsensacyjne,aktualneinformacje,przepowiednie,plotki,nowiny,wieści,poradygospodarskie
imeteorologiczne,formułyprawne,wspomnieniawzwia
"zkuzjakimiśaktualiamiorazprzekazy,,prozy
niebajkowej,,(Sulima1977,114).
13Tekstpojmowanyjesttunatledrugiegotekstu.Tekstytesa
"wieloznaczne,gotowe,najbardziej
stabilnepodwzgle
"demfunkcjonalnymistrukturalnym,auz
˙ywasie
"ichwfunkcjiautotelicznej
(symbolicznej).Sulima,powołuja
"csie
"naustaleniaG.L.Piermiakowa,przypisujeimcechy,,klisz
syntetycznych,,(Sulima1977,117).
