Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
Gatunkowadyferencjacjaprozyludowej
1.Poje
.ciegatunkuwje
.zykoznawstwieifolklorystyce
Poje
"cie,,gatunku,,określićmoz
˙najakonalez
˙a
"cedotzw.leksykiogólno-
naukowej.Jesttobowiemkategoriatypologicznawykorzystywanawklasyfikacjach
biologicznych,etnologicznych,antropologicznychorazwszerokorozumianej
humanistyce.Poje
"ciegatunkuewoluowałonagruncieliteraturoznawstwa,je
"zyko-
znawstwaorazfolklorystyki,którała
"czydwiewcześniejszetradycjegenologiczne.
Wewspółczesnejteoriiliteraturywyraźnierysuja
"sie
"dwietendencjewpodejściudo
gatunkuliterackiego.Pierwszaznichtokoncepcjagatunkujakostrukturydynamicz-
nej(JanTrzynadlowski,WłodzimierzBolecki).Drugikierunekwliteraturoznaw-
czychkoncepcjachgatunkuwyznaczaja
"inspiracjebadaniamije
"zykoznawczymi
iujmowaniegatunkuliterackiegojakozespołuzasad(MichałGłowiński,Edward
Balcerzan)lubkomunikatuje
"zykowego4(StefaniaSkwarczyńska).Wśródpolskich
genologówwyraźniewidaćinspiracjeteoria
"StefaniiSkwarczyńskiej.Stanisław
Gajdaokreśliłjejkoncepcje
"gatunkujakohumanistyczna
"teorie
"gatunku.Skwarczyń-
skawswojejteoriigenologicznejpoła
"czyłapodejściestrukturalistyczneifunkc-
jonalneoraznawia
"załadokoncepcjidynamicznejstruktury(Gajda1993/2001,258).
UstaleniaSkwarczyńskiejstałysie
",,teoretycznymzapleczemanaliz,,gatunków
prasowychMariiWojtak5(2004a,13).
4Jegoczynnikikonstytutywneto:nadawca,odbiorca,stosunekła
"cza
"cynadawce
"zodbiorca
",sytuacja
nadawcza,odbiorcza,nadawczo-odbiorcza,funkcjakomunikatu,jejaspektyto:praktycznyiczysto
humanistyczny,przedmiotkomunikatu,uje
"cieprzedmiotukomunikatu,tworzywokomunikatu,przed-
stawienieiwyraz,kod.
5WśródkomponentówwzorcagatunkowegotraktowanegojakocałośćWojtakumieszcza:a)model
kompozycyjny(ramatekstu,podziałnasegmentyirelacjemie
"dzynimi);b)aspektpragmatyczny(obraz
nadawcyiodbiorcy,celkomunikatu);c)aspektpoznawczy(tematyke
"isposóbjejprzedstawienia:
perspektywa,punktwidzenia,hierarchiawartości,składnikiobrazuświata),d)aspektstylistyczny(Wojtak
2004a,16–17).
