Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zpodstawowychnarzędziopisuświataspołecznego–nie
pojawiłsiężadenkoherentnyzbióridei,którypozwalałby,
choćbywsposóbzgołaniemarksowski,konkretnie
isystemowomyślećoprzezwyciężaniuproblemów
„realnegosocjalizmu”.Przezcałąinteresującąnasdekadę
lewicasprawiaławrażenieśrodowiska„rozbrojonego”
teoretycznie:bylirewizjoniści,krytykującpolską
rzeczywistośćimyślącoprzyszłejPolsce,posługiwalisię
właściwiejedynieskleconąnaprędceeklektyczną
mieszaninąróżnegorodzajutradycjiiideipolitycznych.
Cowięcej,ichdyskursteoretyczno-politycznyniekiedy
wyraźnieosuwałsięwsferęetyczną:rozważaniom
oduszącymPolaków„totalitaryzmie”,„sowietyzacji”
polskiegospołeczeństwaczynarodowymupodleniu
towarzyszyłypłomiennewezwaniadomoralnegooporu
przeciwkokłamstwu,szerzeniaprawdyczydo„życia
wgodności”.
Znamienne,żenawetwydarzeniazGrudnia’70
ipierwszychmiesięcy1971roku–awięc
bezprecedensowakapitulacjawładzywobliczuwielkich
walkrobotniczych–wnajmniejszymstopniuniewpłynęły
naproceszbiorowegoidefinitywnegoodchodzenia
odmarksizmu.JakpiszeZbigniewMarcinKowalewski:„To
niezwykłyparadoks–przecieżwielkiewalkiklasowe
zreguływywierająożywczywpływprogramowy
ipolitycznynaśrodowiskalewicowe”19.Wocenie
cytowanegoautoraGrudzień’70byłtakogromnym
wstrząsem,żemimo–wistociebardzowzględnego
–rozładowanianapięciaprzezEdwardaGierka,nowego
przywódcęPZPR,powinienbyłzaowocowaćprzynajmniej
rozwojemśrodowiskrewolucyjnychipowstaniemopozycji
lewicowo-radykalnej,jeślinieodrazupojawieniemsię
chociażbyzalążkapartiirewolucyjnej.Tymczasem
–zauważaKowalewski–nictakiegosięniestało.Nie
chodzitylkooto,żetrzylatapo„marcowymszoku”
opozycyjnekręgiinteligencjioradykalnie
rewizjonistycznychkorzeniach–wciążrozbite–pozostały
biernewobecwalkrobotniczychzprzełomu1970i1971
roku20.Jakzobaczymy,równieżwkolejnychlatach