Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PINUS–SOSNA
15
wporównaniuzP.strobus-niecogrubszeisztywniejsze,nakońcachgałązekwgęstychnmiotełkach”;nakrawę-
dziachprawiegładkie,bojedynieznielicznymiząbkami(lupa!),nagrzbieciezielone.Szysz.nakrótkichszypułach,
walcowatojajowate,dł.8-15cm,nieożywicowane,unasadynaglezwężone,drobnełuskinasadowenieodgięte
kuszypule-tworzą±gładkąpowierzchnię,tarczkilekkowypukłe,żółtaweizpołyskiem,ichszerokośćwiększa
oddługości,pępeknakrawędzitarczki,drobny;szyszkiotwierająsięszerokojużnagałązkach;nasionazeskrzy-
dełkiem.
Wyst.-góryPłw.Bałkańskiego(2n=24).Ogrody-sosnacennadlaogrodnika,ocharakterystycznejsylwet-
ce;powinnabyć,jakoodpornanardzę,stosowanawmiejscewejmutki;maprzeciętnewymaganiasiedliskowe,
zbliżonedoP.strobus-rośniejednakwyraźniewolniej.Nazachodziekrajudośćczęstouprawiana,alezwykle
nieodróżnianaodP.strobusijejmieszańców.
PinuswallichianaA.B.Jacks.172(P.grifthiiMcClell.62,P.excelsaWall.exD.Don)-sosnahimalajska(łac.nexcelsus”=wysoki,
wyniosły).Drzewowojczyźniewys.do30-50m,podobnedowejmutki,alemam.in.pędygrubsze,zupełnienagie,asilniej-
sze-pokrywanalotwoskowy;liściedługie(do20cm)iczęsto,zwłaszczastarsze,±zwisające(jakbynprzełamane”unasady),
piłkowanegęstoiregularnie,niebieskawe;szyszkizwykleznaczniedłuższe,wojczyźniedo25(-30)cm,nagrubychszypułach
dł.do6cm,ołuskachgrubych,sztywnych,ztarczkamidośćgładkimi,żółtawobrązowymi,zpołyskiem,przyczymłuskinasadowe
niesąodgiętekuszypuleitworzązwykle±gładkąpowierzchnię;nasionazprzyrośniętymskrzydełkiem.
Wyst.-odHindukuszu,przezHimalaje,popd.-zach.Chiny(2n=24),nawys.do4000mn.p.m.;tworzylasy,m.in.wraz
zCedrusdeodara.
Ogrody-jednaznajefektowniejszychsosen,zdługimi,zwisającymiliśćmiiczęstosrebrzystymikoronami,zwłaszczawprzy-
padkudrzewmłodszych.Maławytrzymałośćtejsosnynamrozypozwalasadzićjątylkownajkorzystniejszychklimatycznie
rejonachkraju.Naogółdobrzerośniewwarunkachmiejskich,spotykananp.wogrodachprzydomowych,przeważniesątodrzewa
jeszczedośćmłode.
Drzewaokreślaneunasjakososnyhimalajskie,toczasemsosnaSchwerina144-P.×schweriniiFitschen,mieszaniecP.walli-
chianazP.strobus.SosnaSchwerinacharakteryzujesięczęstosilnym,heterozyjnymwzrostem,większąniżuP.strobusodporno-
ściąnardzęwejmutkowo-porzeczkowąiwiększąniżuP.wallichianaodpornościąnamrozy.osiągaunasznacznerozmiary(wys.
do35m)ijestdośćrzadkim,alecennymdrzewemparkowym.RozpoznanieP.×schweriniibywatrudne,wymagadobrejznajomo-
ściobugatunkówrodzicielskich,jesttobowiemkompleksmieszańcówpodobnychbardziejtodojednego,tododrugiegoznich;
przypróbachoznaczaniatrzebabraćpoduwagęgrubośćiowłosieniepędów,długośćiprzewisanieliści,wielkośćszyszekidługość
ichszypułorazcechyłuseknasiennych.
PinusparvifloraSieboldetZucc.-sosnadrobnokwiatowa.Wuprawieniskiedrzewko,onieregularnejkoro-
nie;koracienkaidługogładka,zczasemłuskowatospękana.P.nagielubtylkopoczątkowoowłosione;pąkibez
żywicy,ichłuskibrzegiemwyraźniepostrzępione.Li.po5,dośćsztywne,dł.do8cm,nawszystkichkrawędziach
nieregularniepiłkowane;krótkopędystojągęsto,liściewpęczkutylkonieznacznierozchylone,częstonrozwi-
chrzone”wróżnestrony,anakońcachpędówskupionewnpędzelki”.Szysz.jajowate,dł.5-8(-10)cm,łuski
nieliczne,ożywicowane,tarczkibrzegiemczęstosilniepofalowane,cienkieiostre,pępeknaichkrawędzi;szyszki
otwierająsięszerokoipozostająnapędachzwykleprzezkilkalat;jużmłode,niskiedrzewkarodząliczneszyszki;
skrzydełkałatwooddzielająsięodnasion.
Wyst.-góryPłw.KoreańskiegoiJaponii,WyspyKurylskie(2n=24).Ogrody-corazczęściejsadzona,także
wodmianachogrodowych,m.in.(Glauca’,oniebieskawychigłach-niewielkie,malowniczedrzewko,zlicznymi
szyszkami,odpowiedniedomałychogrodów.Rośniewolno,jestcałkowicieodpornanamrozyiniemaszczegól-
nychwymagańwstosunkudopodłoża;nardzę-odporna.
