Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ABIES–JODŁA
43
a
a
b
Ryc.14.Abiesalba(a),A.nordmanniana(b)
niemieckiego-m.in.nedltana”.PozazasięgiemA.alba,awięcnapółnocyipółnocnymwschodzie,wszelkienazwyznjegl-”
i,podwpływempolszczyznyliterackiej-znjedl-”,odnosząsięzawszedoświerkapospolitego,Piceaabies.
Dawnakulturamaterialna-drewnosłużyłonnawszelkiebudowysuche[ł]zdrzewdojrzałychmianowicietrwalszejest
odświerkowegonazmianypowietrza,alenaprzemianwilgociisuszydługoznieśćniemoże[ł]dlawielkiejsprężystości
[ł]nadekafortepianów,skrzypieciinnychstrunowychinstrumentów”(Gerald-Wyżycki1845),pozatymszłonamaszty
okrętów(→Pinussylvestris),belki,gonty,łaty,piszczałkiorganów,przetakiisita,poszycieszkut,skrzynieitp.Szczególnym
pożytkiembyłaotrzymywanazżywicyterpentyna;samażywicajodłowateżzwanabyłanterpentyną”;zbieranoją,przekłu-
wającpęcherzeżywicznenakorze;koręmłodychdrzewbranodogarbarń.Młodepędy,jakświerkowe,służyłydowarzenia
piwa,anbielzmłodychlatoroślinawiosnę[ł]zaprzysmaczekzażywaćsięmoże”[ł]„drzewowogniutrzeszczyirozrzuca,
stąddoopałuniezdatne”(Kluk1805).
Abiesnordmanniana(Steven)Spach121-jodłakaukaska.Drzewowojczyźniewys.50-60m,pieńunasadydo
1,5-2mø;jodłapodobnawwieluaspektachdoA.alba.P.zwykledośćgrube,owłosione;pąkijajowate,czerwo-
nawobrązowe,bezżywicy,ichłuskipłaskie,silniedosiebieprzylegają.Li.wporównaniuzliśćmiA.albazwykle
szersze,grubszeidłuższe(do3,5-4cm);stojągęsto-górneznichdachówkowatonasiebiezachodząisąskie-
rowanekuprzodowi,stądgałązkajestnimiprzesłoniętaiodgóryjejniewidać;zwierzchuciemniejszeisilniej
