Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ipsychospołeczny,cobyłowjegoczasachswoistym
novum.Głównązasadąpoznaniauczyniłrozumnegromadzenie
wiedzy,popartedoświadczeniem(obserwacją),warunkujące
samodoskonaleniediagnostyirefleksyjnepoznawaniewłasnych
możliwościdziałania.Wiązałosiętozdwomapodstawowymi
aspektamidziałania–czynnościdiagnostycznych:poznania
irozumieniabadanego,orazsamopoznaniaiautorefleksjipedagoga
nadwłasnymidziałaniami14.Wmodeludiagnozykliniczno-
wychowawczejzaproponowanymprzezKorczakadominowała
zatemobserwacjasymptomówzachowania,koncentracja
naindywidualnymprzypadku,wyjaśnianiegenetyczne
iidentyfikacjatypologicznazjawisk(napodstawieobjawów)15.
HelenaRadlińskajakopedagogspołecznyzaproponowała
koncepcjędiagnozyśrodowiskowej16,cowynikałozzałożeń
metodologiipedagogikispołecznejiwłaściwegodlaniejdziałania
społecznego.Diagnozaspołecznapełniłarolęsłużebnąwobec
działania,ajejfunkcjęstanowiłodostarczaniewiedzyoszerszym
środowisku.Stądukierunkowanabyłanaprojektowaniedziałań
oróżnymzasięgu,którychcelembyłotworzenieprogramupomocy
jednostceipoczątkowogłównierodzinie(ideaprzekształcania
środowiskażyciaczłowiekajakośrodkaprzemiany
jednostki)17.Radlińskaszerzejujęłaelementypoznaniaważne
wdziałaniuspołecznym,wskazującnakoniecznośćidentyfikacji
symptomów(diagnozaidentyfikacyjno-typologiczna),aleteż
diagnozygenetycznejiznaczenia(konsekwencyjnej).Wdziałaniu
społecznym,ukierunkowanymnazmianęstanuśrodowiska,ważne
jestbowiemwyjaśnienieczynnikówpowodującychówstan
ibędącychjegokonsekwencją(przyczynowych–geneza;
celowościowych–skutek),atakżeocenastanurozwojudanego
zjawiska(diagnozafazy).CeldiagnozyzostałprzezRadlińską
poszerzony,wychodzącpozasymptomatologię(diagnoza
identyfikacyjna),awyjaśnianiegenetyczneicelowościowe–ocena
fazyrozwoju–stanowiłydlaniejniezbędnąpodstawę
prognozowania(diagnozaprognostyczna)iprojektowaniadziałań
społecznychoróżnymcharakterze:opiekuńczych,wychowawczych,
kulturalnych,przekształcającychśrodowiskożyciaczłowiekaijego
samego(diagnozaprojektująca).Jesttowięcpierwszymodel
diagnozyrozwiniętej(pełnej),któryniezostałskonkretyzowany,
alejestmożliwydouchwyceniazprzedstawionychzałożeń