Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
17
Całośćkończyrefleksjaozasadnościwprowadzonychkategoriiwświetlebadań
empirycznych.Wrozdzialetympodjętotakżepróbęwstępnejweryfikacjizastosowa-
niamodeludowyjaśnianiajakościowoodmiennychsporówwwymiarzesymbolicz-
nym(Jerozolima,CmentarzOrlątLwowskich).Zaprezentowanotakżesyntetyczny
iskrótowyopisstrategiirozwiązywaniaizarządzaniakonfliktaminarodowościowymi
ietnicznymiwwymiarzesymbolicznym.
Metodykabadańikodowanie
Wynikibadańempirycznychzaprezentowanowdrugiejitrzeciejczęścipracy.
Autorprzeprowadziłprzedewszystkimbadaniajakościowe.Dlatego–zkonieczno-
ści–rygoryzmmetodologicznyjesttuznaczniezłagodzonywporównaniuzbada-
niamiilościowymi.Metodajakościowa,choćniezapewniaprecyzyjnychinstru-
mentówbadawczychiosłabiamoctwierdzeń(zestatystycznegopunktuwidzenia),
jednakwiążesięzszansąposzerzeniapoladostępnychhipotezorazpogłębieniaba-
dańwtaknewralgicznympunkcie,jakimjesttożsamośćetnicznajednostki.Badania
jakościowesprzyjająmaksymalnemuwyzyskaniusytuacjiwywiadupogłębionego;
dziękiimpresjomiobserwacjompozwalajątakżenaodkrywanienowychzależności,
przyczyniskutków(por.Barton,Lazarsfed1983,s.274).Analizazostałacelowo
ograniczonadomateriałów,któremieszcząsięwschemaciebadacz–badany.Wszyst-
kiewywiadyzostałyprzeprowadzoneosobiścieprzezautora,którydokumentował
zarazemstanyemocjonalnerozmówców.Oczywiściedyrektywataniedotyczydo-
kumentówurzędowychianalizyprasy.Wtymprzypadkujednak(mieszczącymsię
wramachinterpretator–tekst)zasadyinterpretacjisąznacznieprostszeiskonwencjo-
nalizowane.Dlategoniestanowiątakdużegoproblemumetodologicznego(por.Pal-
ska1999).
Ograniczeniesiędomateriałów,któremieszcząsięwschemaciebadacz–badany,
nierozwiązujejednakwszystkichproblemów.Nacharakterwywiadu,atymsamym
wywołanymateriał,wpływawieleczynników,którychniesposóbjednoznacznieokre-
ślićnapodstawiemodeliteoretycznych.Wywiad–nietylkosocjologiczny–możnaza-
tempotraktowaćjakorodzajdyskursumiędzybadaczem(dziennikarzem)abadanym
(rozmówcą).
Analizadyskursustanowiważnątechnikębadawcząwtejksiążce.Dyskursto
–wnajwiększymskrócie–tekstwkontekście,azatemnietylkoutrwalonysystemzna-
ków,alerównieżspołecznykontekstjegopowstania,rozpowszechnianiaiodbioru.
Tekstrozumiesiętutajszeroko,wsensiesemiotycznym,jakodowolnyuporządkowany
systemznaków,nietylkojęzykowych–zarównozapisanych,jakimówionych,alerów-
nieżgraficznychczymuzycznych.Językwtymujęciuniejestbiernymnarzędziem,lecz
aktywnymczynnikiem,wpływającymzarównonaosobę,którastarasięprzekazać
pewneznaczenia(jesttoswoiste„zniewolenie”mówcyprzezkonwencjejęzyka:struk-
turynarracyjne,kategorieipojęcia,stylewypowiedziitd.),jakinaaudytorium,wywo-
łującokreślonepostawyiprowokującdodziałania(szerzej:Fairclough2003).Coważ-
ne,dyskurswywołujetakżeróżnorodneemocjezarównopozytywne,jakinegatywne,
