Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Istotaporadnictwazawodowego
23
zakresswoichmożliwościiograniczeń,abywyemancypowaćsięznarzu-
conychjejznaczeńiwartości”(Kargulowa,2000,s.9);
—poradnictwoliberalne,zbudowanenakoncepcjihumanistycznej,po-
leganadaniuosobieradzącejsięswobodywpodejmowaniudziałań.Po-
mocdoradcy,wnajogólniejszymujęciu,poleganawzmacnianiupsycho-
logicznym,któregocelemjestpomocjednostcewzaakceptowaniusie-
bie,wzbudzenienadzieinamożliwośćpokonaniatrudności,którychdo-
świadczaosobaradzącasię.Doradcaliberalnynienarzucaosobieradzącej
sięswoichrozwiązańipropozycji,araczejstarasiępomócwsamodziel-
nymprzeanalizowaniuiokreśleniudoświadczanychtrudności.Odbywasię
toprzedewszystkimprzez:słuchanieirozumienie,parafrazowanie,wy-
jaśnianie(klaryfikowanie),zadawanieotwartychpytań,odzwierciedlanie
uczuć,obserwowanie,stosowaniewypowiedzitypu„ja”,wspieranieibu-
dowanienadziei,stymulowaniedodziałania.Doradcajesttufacylitato-
rem4,tworzącymatmosferębezpieczeństwa,zrozumieniaiakceptacji,któ-
rasprzyjarozwojowiczłowieka,bezingerowaniewsferędecyzyjnąosoby
radzącejsię(Kargulowa,Ferenz,1991,s.14-22;Kargulowa,2000,s.5-9).
OpierającsięnazaproponowanychprzezA.KargulowąiK.Ferenz
(1991)typachporadnictwa,B.Wojtasik(1993,s.58-61)wyróżniłapięć
typówdoradcyzawodu.Sąto:ekspert,informator,konsultant,spolegliwy
opiekun,leseferysta.Uporządkowaneonezostałyodskrajniedyrektywne-
go,jakimjestekspert,ponajbardziejliberalnego,czylileseferystę.Dorad-
cazawoduotypieekspertazakłada,żeznadoskonalewymaganiazwiązane
zzawodami.Uważaon,żepotrafiokreślić,zdiagnozowaći„dopasować”
cechyradzącegosiędookreślonegozawodu.Ekspertdysponujedużąwie-
dzą,doświadczeniem,wie,codlaczłowiekakorzystającegozporadyjest
najlepsze.Udzielainstrukcji,wskazówek,wydajepolecenia,dokonujewy-
boruwimieniuradzącegosięiwzwiązkuztymponosiodpowiedzialność
zajakośćiskutecznośćudzielonejporady.Mniejdyrektywnytypdoradcyto
informator,zajmujesięgłównieinformowaniemomożliwościachzatrud-
nienia,ozawodachiwskazywaniem,choćwmniejdyrektywnejformie,
najlepszegozawodudlaradzącegosię.Podrugiejstronieznajdująsiędwa
modeledziałalnościdoradcyzawodu,funkcjonującewtypiedoradztwali-
beralnego:leseferystaispolegliwyopiekun.Obastanowiskałączy:bezwa-
runkowyszacunekdlaradzącegosię,akceptacjagoiumiejętnośćempatii.
Leseferysta,wodróżnieniuodekspertaiinformatora,niejestzorientowa-
nynazawody,alenaosobęradzącąsię.Niemagotowychreceptnazdo-
bycienajodpowiedniejszegozawoduprzezosobękorzystającegozpomocy,
4PojęciezaproponowaneprzezC.Rogersa,zang.„facylitation”,oznaczaułatwianie.
