Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
■40■
PAWEŁSTROiŃSKi
Ostatnimmiejscem,wktórympróbująsięzatrzymaćtaboryta
iJanek,jestlas50.Zpoczątkujestźródłembezpieczeństwa.Chłopiec
śpi.Budzigośpiewptaków,poczymwidzi,jaktaborytanawszelki
wypadekpalidokumentykancelaryjne51,wtymwojskoweplanymo-
bilizacyjne.Chłopieczjadaresztkiswojegojedzeniaikarmikonia,na
któregowsiada.Jesttoostatnimomentbeztroski,pokazujący,że
mimowojennejzawieruchyJaneknieprzestałbyćdzieckiem.Widać,
żechłopiecniedokońcajeszczerozumie,cosięwokółniegodzieje.
Beztroskętęprzerywajednakwarkotmotorów.Nadźwiękreagujeta-
boryta,szybkościągającchłopcazkonia.
Żołnierzrozpoznajeniemieckiepojazdyzwcześniejszejegzekucji.
Przezchwilęzastanawiasię,corobić,poczymwymieniająsięzchłop-
cemspojrzeniami.OczyJankawyrażająpytanie.Wtymmomencieta-
borytaniewidziinnejmożliwości.Wbezsensownymodruchuzemsty
bierzeswójkarabin.Costoisz?-mówidochłopca.-Uciekaj!Niedo-
wierzając,chłopiecjeszczezostaje.
Akttaborytyjestwręczabsurdalny,pozornieniezgadzasięzdotych-
czasowąkonstrukcjątejpostaci,racjonalnegochłopazewsi.Wiadomo
jednak,dlaczegotakpostępujeibyćmożebyłtojedenzpowodów,dla
którychRóżewiczpostanowiłwpełnipokazaćegzekucjęmieszkańców
wsi.Możnajednak,jakPiotrZwierzchowski,miećzastrzeżeniadood-
powiedzialnościżołnierza,któryskazującsiebienaniepokazanąna
ekranie52,pewnąśmierć,pozostawiadzieckosamemusobie53.
Jesttojedenzkluczowychinterpretacyjniemomentówcałego
filmu,nietylkonoweliNadrodze.Osadzeniefabuływczasiekam-
paniiwrześniowejnadajejejwalorwprowadzeniadoświatawojny.
Pozostałenoweletocząsięjużpodczasniemieckiejokupacji.Kiedy
