Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2010Gerontologicznypunktwidzenianaprocesstarzeniaistarość
poznawczych.Nawetjeżeliwmózgachosóbstuletnichrozpoznajesiępatomorfo-
logicznezmianytypowedlachorobyAlzheimera,torzadziejniżuosóbmłodszych
występująunichklinicznekryteriaotępienia.Chorobanowotworowapojawiasię
równieżrzadziejiczęściejprzebiegałagodnie.
Autorzy,którzyprzeprowadzilianalizęstanupoznawczegoifunkcjonalnego
4121osóbdługowiecznych,wwieku95-110lat,wktórejzastosowanoczterypunkty
odcięciadlaskaliMMSE(Mini-MentalStateExamination)(≤17pkt,≤20pkt,≤22pkt,
≤23pkt)idwadlaskaliADL(≥1kategorii,≥2kategorii),stwierdziliwystępowanie
zespołuotępiennegowprzypadku35,96−75,61%osób,aupośledzeniesprawności
funkcjonalneju67,64−91,55%badanych.Analizaregresjiwykazała,żepo95.r.ż.
nadalobserwujesięnarastającezwiekiemryzykorozwojuutratyfunkcjipoznaw-
czych,otępieniaiupośledzeniasprawnościczynnościowej,którejakodeficyty
zdrowotnezwalniajątempowystępowaniapoukończeniu100.r.ż.(6).
ZmniejszenieśmiertelnościwgrupiestulatkówrównieżwPolsceokazałosięwiększe
niżzałożonowprognozieGUSz2014r.W2016r.szacunkidotycząceśmiertelno-
ścidziewięćdziesięciolatkówpokryłysięzfaktycznymiwynikami-różnicewyniosły
około1%.Natomiastnakoniecroku2016żyłowPolsce4,9tys.stulatków,chociaż
spodziewanosię3,5tys.takichosób.
Różnicawtrafnościocenymożepochodzićzposłużeniasięszacunkamiwspólnymi
dlaobukategoriiwiekowychosóbdługowiecznych,gdytymczasemstulatkowie
stanowiąodrębnąkategorięzdrowotnąniżdziewięćdziesięciolatkowieinależy
wprzypadkutejgrupystosowaćinnekryteriaszacowania.
Dynamicznywzrostciała,wysokawydolnośćfunkcjonalnaimniejszaliczbachorób
charakteryzująetapprzedprokreacyjnyiprokreacyjny(tuwzrostzastępujeczęsto
zwiększającasięmasaciała),charakteryzującesięwysokimistężeniamihormonów
anabolicznychipłciowych,przygotowującychczłowiekadotworzeniazwiązków
rodzinnych,prokreacjiiwychowaniapotomstwa.Komórkiliniipłciowej-gene-
ratywne-starzejąsięnajwolniej,podczasgdyHokresgwarancyjny”pozostałych,
somatycznychkomórekciałacharakteryzujesięgorsząwymianązużytychiuszkodzo-
nychkomponentów,cojestwyraźniewidocznepodkoniecokresuprokreacyjnego.
Dziękiprzesunięciuwokresiemłodościzasobówenergetycznychdlautrzymania
prawidłowegozapisuDNAwkomórkachliniipłciowejpotomstwootrzymujeinfor-
macjęgenetycznąznajmniejsząliczbąbłędów(7).Etappoprokreacyjnyrozpoczyna
sięwzrostemkumulacjibłędówicharakteryzujegoujawnianiesięchoróbprzewle-
kłych,towarzyszącychludziomdokońcażycia.
37
