Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2020Latarniawciemności-biogerontologia
stresujących,modulującychchromatynęitymsamymgenom.Tewpływyepigene-
tyczne,związanezmetylacjąDNA,modyfikacjąhistonówiroląncRNA,pozwalają
wyjaśnićosobniczemodeleekspresjigenówitranskrypcji.Uposzczególnychosób
wzłożonyproceszmiennegowczasieróżnicowaniamorfologicznegoifunkcjo-
nalnegokomórekzaangażowaneliczneenzymy:kinazyifosfatazybiałkowe,
acetylo-imetylotransferazy,demetylazy,deaminazy,acetylazy,deacetylazy,sirtuiny
(SIRT),enzymyzwiązanezsystememubikwityny,białkaSUMO(smallubiquitin
relatedproteinmodifiers),CREB(cAMPresponseelement-bindingprotein),CBP
(CREB-bindingprotein),któreskładająsięnatzw.zegarepigenetyczny(12)(ryc.2.3).
Istotnywpływkorygującynatempoopisanychprzemianbiochemicznychiepi-
genetycznychmająsirtuiny,któremodulująstarzenieprzezdeacetylacjęróżnych
cząsteczeksygnałowych,takichjakFOXO,NF-κBip53.Wtensposóbhamują
zużywaniesiętelomerów,poprawiająefektywnośćnaprawyuszkodzeńDNA,przy-
czyniającsiędoutrzymaniaintegralnościgenomu(13).
Silniejszeefektywpływówepigenetycznychnatranskrypcjęujawniająsięwokre-
siepoprokreacyjnymprzez:modyfkacjeapoptozy,skracanietelomerów,utratę
sprawnościproteostazy2,dysregulacjęmetaboliczną,polegającąnazmianieczu-
łościsystemuwykrywaniaskładnikówodżywczych,dysfunkcjęmitochondrialną
znastępowymuszkodzeniemmakromolekuł,defcytpulikomórekmacierzy-
stych,zmienionąkomunikacjęmiędzykomórkowąi,cowydajesiękluczowedla
przebudowytkankowej,przeznasilenieprzewlekłegostanuzapalnegoinflam-
maging,którejestkluczowymzjawiskiemdlaprocesówstarzenia.Generujągo
makrofagiiinnekomórkiukładuodpornościowego,atakżestarzejącesiękomórki.
StarzeniekomórkowejestprzyspieszanegłównieuszkodzeniamiDNAistarzeniem
mitochondriów,ajegokonsekwencjąjestwłaśniepojawieniesięprzewlekłegostanu
zapalnegoinicjowanegowmechanizmieniezakaźnym.Zkoleikonsekwencjąopisa-
nychzmianjestwykształceniewkomórcefenotypustarzeniowego(14,15).
2
Zdolnośćdoskutecznegorozpoznawaniaiusuwaniabiałekpatologicznychprzymniejszejprodukcji
białekstrukturalnych,enzymatycznych,receptorowych,czynnikówtranskrypcyjnych.
43