Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przezemnieperspektywie-jestkluczowąpraktykąspołeczną
umożliwiającązrozumienieinnychpraktyk.
Zatemkiedyprzedmiotemnaszychanalizczynimykomunika-
cję,musimymiećnauwadzeto,żestajemyprzedproblememsa-
moodnośnościwbadaniach.Ztymzagadnieniemspotykamysię
m.in.wtedy,gdypragniemyuprawiaćrefleksjęnadjęzykiem.
Wówczasdostrzegamy,żeniemamyinnejmożliwościniżanalizo-
waniejęzykawjęzyku.Analogiczniejestzkomunikacją:możemyją
badaćtylkopoprzezkomunikację.Uzasadnionarefleksjamusibyć
bowiemintersubiektywniekomunikowalnaiweryfikowalna.Ozna-
czato,żezarównoprzedmiotembadawczym,którychcemypoddać
analizie,jakinarzędziembadawczymjestkomunikacja.
Porzucammożliwośćodwołaniasiędoinstancjiobserwatora
trzeciegostopnia,którydawałby„boskiogląd”orazmożliwość
mówieniaokomunikacjiwsposóbobiektywnyizapośredniczony.
Wychodzęzzałożenia,żeniejesteśmywstanie„metodologicznie
wyjśćzsiebie”istanąćobok„swojejkomunikacji”.Takizabiegmy-
ślowytrudnosobienawetwyobrazić,gdyżmusiałbynasprowadzić
dosprzecznościperformatywnej-chcielibyśmyzanegowaćcoś,co
pozwalanamnanegowanie.
Punktemwyjściadlazrozumieniatego,jakproblematycznejest
komunikowanieokomunikacji,możebyćsytuacjazwykłegoczło-
wieka-nazwijmygojednostkąpartycypującąwkulturze-który
myślinadwłasnąkomunikacją.Wartozapytać:kiedyiczywogóle
zastanawiasięonnadtym,jakprzebiegatenproces(jeślijestproce-
sem),zczegosięskłada,kiedysięrozpoczyna.Takiejrefleksjinie
podejmujesię,jeśliwszystkoprzebiegabezzakłóceń-wówczas
komunikacjajest„neutralna”idlaosobykomunikującejsiępopro-
stujest.Dopierowtedy,gdycośidzienietak,jakpowinno,zaczy-
namyuświadamiaćsobie,żenaszakomunikacjaszwankuje.Gdy
komunikacjarealizowanajestzgodniez(najczęściejnieuświadamia-
nymi)założeniami,toniezadajemysobienp.pytania:„Dlaczegojest
tak,żepotrafiędobrzeporozumiećsięzeswoimiprzyjaciółmi?”.
18
