Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Rodzajeikategoriedwujęzyczności
17
Otrudnościachzwiązanychześcisłymrozgraniczeniemprzyswaja-
niajęzykaoduczeniasięgoświadcząstrategiestosowanewwarunkach
naturalnych,atakżewwarunkachsztucznych,takichjakprzedszkolna
edukacjadwujęzycznaczyświadomenauczaniejęzykawwarunkach
domowych.Sątoczterystrategie:osoby,miejsca,czasuistrategiaprze-
mienna(Kurcz,2000b,178;Olpińska,2004,118).Strategiaosoby(opisa-
naporazpierwszyprzezJ.Ronjata,por.podrozdz.1.3)poleganatym,
żejednaosoba(np.matkalubjedenznauczycieli)mówidodziecka
wL1,adrugaosoba(np.ojcieclubdruginauczyciel)mówidodziecka
wL2.StrategiamiejscatostosowanieL1wjednymmiejscu(np.wdomu),
aL2winnymmiejscu(np.wprzedszkolu).Strategiaczasuzwiązana
jestzposługiwaniemsięL2tylkowustalonymczasie,naprzykładwda-
nymdniulubwokreślonychgodzinach,gdynieposługujemysięL1.
Strategiaprzemiennazaśjestpodobnadostrategiiczasu,ztym,żeokresy
mówieniatylkowL1lubtylkowL2trwajądłużej,naprzykładcałyrok.
WyróżnioneczterystrategienauczaniadzieciL2sąodczasówRon-
jatanajczęściejstosowanymistrategiamiwdwujęzycznościwnaszym
krajuipozajegogranicami.
Innymkryteriumpodziałujestmomentwprowadzeniadrugiegoję-
zyka.Wzależnościodtego,kiedywotoczeniudzieckapojawiłsiędrugi
język,wyróżniamyrównoczesneprzyswajaniedwóchjęzykówoduro-
dzeniadookoło3.rokużycia(jesttotzw.bilingualfirstlanguageacqui-
sition–BFLA,inaczejzwanebilingwizmemrównoczesnym)orazwpro-
wadzeniedrugiegojęzyka(L2)poopanowaniupodstawwzakresie
pierwszegojęzyka(L1),czylitzw.przyswajaniedrugiegojęzykaprzez
dziecko(jesttotzw.secondlanguageacquisition–SLA,inaczejzwane
bilingwizmemsukcesywnym)–obejmująceokresod3.–4.rokużyciado
wejściawfazędojrzewania(Kurcz,2000b,178)1.Decydującymkryte-
riumtakiegopodziałujestwiedzametajęzykowakształtującasięudziecka
nabazieświadomościjęzykowej.
1
Pojęcieprimaryblingualism(wczesnalubpierwotnadwujęzyczność)O.Katchanstosuje
wznaczeniupołączeniadwujęzycznościrównoczesnejzdwujęzycznościąsukcesywną
(Kurcz,red.,2007,155).PonadtoC.Snowposługujesiępojęciemnativebilingualism(ro-
dzimadwujęzyczność)naokreśleniedwujęzycznościwyniesionejzdomurodzinnego,
wktórymregularnieużywałosiędwóchjęzyków(Snow,2005,478).
