Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rolanauczycielawwychowaniu
39
jaktylkopewnazdolność,dyspozycja,gotowośćdomanifestowaniabezpośrednichzachowań
twórczych.Nauczycielekładąnacisknawynikiswojejpracy,naskalęocen,martwiąsię,jeśli
klasauzyskujeniskiestopnie.Jednakniezawszestopnieuczniówodzwierciedlająciężkąpracę
nauczyciela,bywa,żeuczniowiesąsłabi,awinąobarczasięprowadzącegonauczyciela,comoże
prowadzićdofrustracjipedagogów.Dodajmy,żedużozależyrównieżodtego,przyzastosowaniu
jakiejoptykiijakichkategoriiokreślasięwynikidydaktyczno-wychowawczejakongorsze”lub
nlepsze”.Możnaoceniaćefektypracypedagogicznejprzezpryzmatichzgodnościzustalonym
wzorcem,standardem(stopnieszkolne,wynikibadańtestowych).Alemożnaspoglądaćnanie
równieżprzezpryzmatichzgodnościzespołecznymipotrzebami.Wynikastąd,żetwórczapraca
pedagogicznaróżnisięododtwórczejtym,żewiększeznaczenieprzywiązujedospołecznych
kryteriówocenywynikówpracynauczyciela.
ZainteresowałmnieartykułBronisławyDymary,któraporuszakwestieinnowacjina-
uczycieli.Mówiona,żeprawiekażdyznasmożeopanowaćwiedzęioperowaćniąwróżnych
warunkach,alezawszemusimybraćpoduwagęninnowacyjnedyspozycjetkwiącewnaturze
dziecka”(Dymara,1992,s.23).
Autorkatwierdzi,żeinformacjewinnybyćprzyswajaneprzezuczniówwróżnychjęzykach:
kodziepotocznym,zbierającymdziecięcedoświadczeniapozalekcyjne,wjęzykunaukowym
iartystycznym.Należyzawszepamiętać,żenauczycieljestbliskodzieciwcentruminformacji
nadanytematpoprzezpopularyzowaniewiedzyinnymjęzykiem-otwieraprzeddziećmiszeroką
perspektywębadawczą,zaspokajaichciekawość.BronisławaDymarauczynas,nauczycieli,że
nprzezcałyczastrwanialekcjiinietylkonaszapracapowinnapolegaćnaintensywnymbyciu
zdzieckiem”(tamże).Musimyzawszesięcierpliwiewsłuchiwaćwróżnorodnetreściwypowiedzi
dzieci.Obojętnychuczniównależyożywić,np.ciekawymiilustracjami.Autorkadajenamprzy-
kładnauczanianowatorskiego,którewymagasztukioperowaniainformacjamiróżnegorodzaju.
My,pedagodzy,częstowswojejpracyposługujemysięprezentacjąmultimedialną.Podamtu
pewienprzykład:nauczycielpodajedzieciomdwaróżnesposobyopisusłońca,jedennapisany
językiemartystycznym,adrugijęzykiemnaukowym.Oczywiściekażdyzuczniówzainteresuje
sięinnymopisem.Każdezdziecimożewnieśćmałącząstkęwswoichwypowiedziachnalekcji.
Niektórzypedagodzyzwracajądużąwagędoprzygotowaniajęzykowego
[...]słowamająnietylkotajemniczedostojeństwo,lecztakżemockreacyjną.Rzeczy
niewidzialne,ideeizjawiskaistniejątylkowskutekichnazwania.Tesamerzeczy,
tychsamychludzimożnanazwaćcałkieminaczej.Subiektywizacjanadawanych
znaczeńwiążesię-rzeczjasna-zintencjąosobymówiącejorazkulturąjęzykową
nadawcykomunikatu(tamże).
Degradacjapewnychsłówwjęzykupotocznymistnieje.Zjęzykowymśmietnikiemspoty-
kamysięnierzadkowśrodowiskudzieciwmłodszymwiekuszkolnym.
Wwarunkachszkolnychmamyczęstodoczynieniaztzw.pozornymporozumie-
waniemsięspowodowanymniewłaściwymtempemzajęć,gadulstwemnauczycieli,
nieustannympoprawieniemwymowyuczniów,używaniemsłówpustych,zdawkowych,
chwalenieminugłaskiwaniem”(tamże).
Sztukabycianauczycielemzobowiązujedokształtowaniarównoprawnegodialogupomię-
dzyuczniami.
Wychowaniejestspotkaniemosóbuczniaimistrza,przezktóreotwierasięhoryzont
wartości,dziękiktórymczłowiekstajesięczłowiekiembezwzględunaideologieczy
systemspołeczny(Gadacz,1991,s.20).
