Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rolanauczycielawwychowaniu
35
nauczycieleniemająodwagizabronićuczniomkonwersacji,bowżadnychprzepisachniema
zakazutakiegorozmawiania.Codziennewydarzeniawszkołachwstylupodważaniaautory-
tetunauczyciela,wychowawcęzmuszadorefleksji;wydajemisię,żecorazbardziejwopinii
społecznejutrwalasięobrazszkoły,wktórejuczniomwolnowszystko.Nauczycielezaśmają
nwepchnąć”wichgłowysolidnąporcjęwiedzy.Bojeślinalekcjizałatwiasięnbiznesy”,numa-
wianarandki”,czynaforumklasyuczniowiepodważająautorytetnauczycieli,twierdząc,iż
nauczycielkłamie,toprzecieżtrudnosłuchaćwtymmomencierachunkuprawdopodobieństwa
czypoznawaćtablicezpierwiastkami.
Wprasie,telewizjibezprzerwydowiadujemysięookrutnymprzestępstwiepopełnionym
przezuczniówzdobrych,nawetrenomowanychszkół.Bulwersującewydarzeniaostatnichlat
świadczą,moimzdaniem,ogłębokimkryzysiewychowawczym,nietylkoszkoły.Wydajemi
się,żeprzedszkołąstawiasięcorazwiększezadania,adajecorazmniejmożliwości.Bogdy
młodzieżczujesięcorazbardziejbezkarna,tonauczycieleprzeciwnie-bezsilni,rozdarcimiędzy
powinnościąaniemożnością,niczymdoktorJudym.
Znacznaczęśćnauczycielidoświadczasprzecznościmiędzytym,czegowymagaodnich
oficjalnaideologia,atym,wcosamiwierzą:
[...]dlategokażdynauczycielmusiznaleźćwłasnerozwiązanie-stosowniedla
własnychprzekonańiczasów,wktórychżyje-orazprzyjąćzanieosobistąodpo-
wiedzialność(Konarzewski,1992,s.16).
Podczaswykonywaniaswojejrolinauczycielmawieleokazji,bydoświadczaćstanów
frustracji,tzn.udaremnieniagłębokichpragnień,utrudnieńwzaspokojeniuważnychpotrzeb.
Problemyzdrowianauczycielaihigienyzawodunauczycielskiegonależądozakresu
higienyszkolnej.Alefaktemjest,żesąwniejodsuniętenaodległymargines[...].
Nauczycielzapytanyotesprawynaogółpotrafipowiedzieć,comuzagraża,aleram
higienicznychzwyklenierespektuje[...].Dobrynauczycieluwagęswąkoncentruje
nauczniach,siebiezaśwsposóbkarygodnybagatelizuje(Suchodolski,1985,s.54).
Niektórzynauczycielecierpiąnatzw.wypaleniezawodowe,którepojawiasięmniejwię-
cejpodziesięciulatachpracy.Ówkryzysnastępujewpostacizmęczeniapsychicznegooraz
fizycznegozniechęcenia.Pojawiasięschematyzm,rutyna,zobojętnieniewobecobowiązków,
zaniktakpotrzebnejtwórczościpedagogicznej.Wrezultacieteobjawyprowadządorezygnacji
zpracywszkole.Tenstanjestspotęgowanyprzezniezwykłewysokiewymaganiazwiązane
zroląspołecznąnauczyciela,bowiemoczekujesięodniegonietylkowiedzyiumiejętnościjej
przekazywaniaorazegzekwowania,aletakżenawiązywaniakontaktuzuczniami,zachęcania
ichdopracy,dawaniadobregoprzykładu,cowymagastałegonapięcianerwowego.Wymagania
owenieznajdująodbiciawstatusieekonomicznym.Zawódtenobfitujewlicznestresy.Istotnym
źródłemstresusąniekorzystnestosunkimiędzyludzkiewszkole,lęk,obawaprzedutratąpracy
isubiektywnaocenaswoichkwalifikacji,któraniezawszewyglądadobrze.
Zdobytanapodstawiewrodzonegodarunauczaniaidłuższejpraktyki,rutynawna-
uczaniujestwprawdziekoniecznymuzupełnieniemzawodowegowykształcenia
nauczycielskiego,leczniemożegonigdywcałościzastąpić(Twardowski,1997,s.92).
Sądzę,żewypalenieniewynikaztego,żenauczycielesąźliczyniewrażliwi-wynika
toraczejzezłychsytuacji,wktórychmusządziałaćikonfrontowaćzrzeczywistością.Każdy
pedagogpopewnymczasiepotrafiporadzićsobiezowymkryzysem,możewgrupieiprzyja-
cielskiejatmosferze...
Trzebanatomiaststworzyćsystempomocypsychologicznejdlanauczycieliizadbać,
bystałsięnormalnym,zaakceptowanymelementemsystemuoświatowego(Sucho-
dolski,1985,s.54).
