Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Częśćpierwsza:Projektbadawczyirozważaniawokółjegokontekstówł
Choćstrukturalizmbadającyabstrakcyjnysystemjęzykaodrzucałwszel-
kiezwiązkizrzeczywistościąpozajęzykową,sferąspołecznąipsychicz-
ną,badaczezPraskiegoKoławpisaliwkrągswoichzainteresowańka-
tegoriępodmiotu.Eksponowanieintencjimówiącegostałosięistotnym
parametremprzytakimprzedmiocieanaliz,jakimjestmowa.Zwrócono
więcuwagęnastylindywidualnyirolekomunikacyjne,któremogąbyć
modyfikowaneprzezmówiących(Witosz,2012a:334–338).Jakpisze
BożenaWitosz:D[ł]obserwowanewdzisiejszejmetodologiistylistyki
zespoleniefunkcjonalnegoiantropologicznegopodejściadoprzedmiotu
lingwistykimogłosiędokonaćm.in.dziękipostawiebadawczejprzed-
stawicielipraskiejstylistykiistworzonychprzeznichzrębomstylistyki
funkcjonalnej”(Witosz,2012a:338–339).
Współczesna,komunikacyjniezorientowanastylistykaobjęłazain-
teresowaniemkontekstzuwarunkowaniamispołeczno-sytuacyjnymi,
kognitywnymiikulturowymi,codoprowadziłodoprzeformułowania
myśleniaostylachfunkcjonalnychinowegoichwyodrębnianianapod-
stawiewskazaniadomen,wktórychkoncentrująsiędziałaniaspołeczne.
Stądteżmówisięosferzedoświadczeńpotocznych,religii,nauki,poli-
tykiitp.,awmiejscuśrodkówjęzykowychjakojedynychwyznaczników
stylupojawiająsięczynnikiekstralingwistyczne,wśródktórychnależy
wymienićskładniki:społeczno-sytuacyjnyipodmiotowo-ideologiczny.
Obasąeksponentemkontekstukulturowego,punktuwidzeniaiwizji
świata.Ituwłaśnienależyupatrywaćzwiązkówmiędzykategoriami
styluidyskursu:obieuwzględniająróżneobrazyświata,postawy,typy
racjonalności,schematydziałanianiezbędnedlarealizacjiokreślonych
celówkomunikacji(Witosz,2012b:66–68).Rozpatrywaniedyskursu
jakoDzinstytucjonalizowanegotypupraktykispołecznej”nadajemu
statuskategoriifunkcjonującejnapoziomieidealizacji,którejreguły
–aktualizowanewkonkretnychtekstach–modelująsposobyużycia
językawokreślonychsytuacjach(Witosz,2012a:326).Tęsamąfunk-
cjępełniąwspominanewartościstyludefiniowaneprzezBartmińskiego
jakoDzespółtreściświatopoglądowych,któresąpochodnąprzyjętego
przezużytkownikajęzykapunktuwidzenia”(Bartmiński,1981:34).
Opróczscalaniaopisuzachowańjęzykowychikontekstuspołeczno-
-kulturowegodowspólnychwyznacznikówkategoriistyluidyskursu
włączyćnależyichotwartość(nieostrość)wynikającązprocesualności
aktumowyijegoniestabilnejstruktury.Dlategoteżzadaniestojące
przedbadaczamikomunikacjispołecznejwjejwymiarzestylistycznym
idyskursywnympoleganaustaleniuregułstyluidyskursuumożliwia-
jącychichdystrybucjęwprzestrzenikomunikacyjnej.Otwartośćobu
kategoriipowodujeichwzajemneprzenikaniesię,cooznacza,żestyl
możebyćkonstruowanyprzezelementywłaściwieokreślonymtypom
