Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dzieci,comająskrzydła.Szkicofinajbardziejludzkiejzbrodni”
15
śmyświadkamibezimiennejzbrodni”4.Zbrodniatazyskałanazwęwroku1944
dziękiRafałowiLemkinowi.Jużwcześniejpisałonobarbarzyństwierozumianym
jakofiopresywneidestrukcyjnedziałaniaskierowaneprzeciwkojednostkomjako
członkomgrupnarodowych,religijnychlubrasowych”orazwandalizmieozna-
czającymniszczeniedziedzictwakulturalnego5.Jednakdopierowlistopadzie
1944roku.LemkinopublikowałksiążkęAxisRuleinOccupiedEurope,wktórej
dlaopisaniaeksterminacjicałychnarodówigrupetnicznychużyłterminufiludo-
bójstwo”(genocide).Definiującsamązbrodnię,pisał:
toskoordynowanyplanróżnychdziałańmającychnaceluzniszczeniepodstawżycia
grupnarodowych,wceluichunicestwienia.Ludobójstwojestskierowaneprzeciwko
grupienarodowejjakopodmiotowi,apodejmowanedziałaniaskierowanesąprzeciwko
jednostkom,aleniejakojednostkom,leczjakoczłonkomgrupynarodowej6.
Coważne,pojmujeonludobójstwowielowymiarowo,jakodziałaniewykra-
czającepozafizycznąeksterminacjęnarodowych,rasowychireligijnychgrup
poprzezmorderstwo,głódczybrakopiekimedycznej,obejmującerównieżnisz-
czeniejęzyka,kultury
,świątyńczywkońcudemoralizacjęnadrodzepromocji
alkoholizmuihazardu.Sądzi,żejesttofinowoczesnazbrodnia”,realizowanaprzy
użyciunajnowszychtechnik,sprawnegosystemuorganizacji,anawetkonkret-
negozarządzania.Jesttoskoordynowanyiprzemyślanyplandziałańzmierzający
dounicestwieniadanejgrupy
,rozgrywającysięnakażdymmożliwympolueks-
terminacji7.
4W
.Churchill,PrimeMinisterWinstonChurchill’sBroadcasttotheWorldAbouttheMe-
etingwithPresidentRoosevelt,[w:]Ibiblio.ThePublic!sLibraryandDigitalArchive[online:]
https://www.ibiblio.org/pha/policy/1941/410824a.html[dostęp:19.01.2020].Tłumaczenia,jeśli
niepodanoinaczej,pochodząodautorkitekstu.
5R.Lemkin,ActsConstitutingaGeneral(Transnational)DangerConsideredasOffences
AgainsttheLawofNations,[w:]PreventGenocideInternational,[online:]http://www.preventge-
nocide.org/lemkin/madrid1933-english.htm[dostęp:19.01.2020].
6Idem,AxisRuleinOccupiedEurope:Analysis,ProposalsforRedress,Washington1944,
s.79.
7WrozdzialepoświęconymtechnikomludobójstwaLemkinopisujeianalizujeróżnefiro-
dzaje”ludobójstwa,wskazującdziedziny
,wjakichmożesięonodokonywać(zob.:Lemkin,op.
cit.,s.79-95).Piszezatemoludobójstwiewsferzepolitycznej,społecznej,kulturowej,religijnej,
ekonomicznej,biologicznejczywkońcu-moralnej.
WydawnictwoNaukoweUAM–wszelkieprawazastrzeżone
