Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Informacja
Przedprzystąpieniemdobadańnależyprzygotowaćinformację,którapozwolidzieckuzrozumieć,
naczymbędziepolegałobadanie,inatejpodstawieudzielić(lubnieudzielić)świadomejzgody.Może
tobyćbroszurkainformacyjna,opisprojektunastronieinternetowejlubinformacjaustna.Należy
poinformowaćdzieckoocelubadania,stosowanychmetodach,sposobiewykorzystaniajegowyników,
ewentualnychjegokonsekwencjach,afiliacjibadaczaorazoprawachdzieckawbadaniu.Jeżelispotkanie
będzierejestrowane(np.przyużyciudyktafonuczykamery),koniecznienależyotympoinformować
dzieckoiupewnićsię,żewyrażaonozgodęnatakąformępracy.
Podobniewyczerpująceinformacje(pisemneiustne)powinnosięzapewnićrodzicomlubopiekunom
prawnymdziecka.
Świadomazgoda
Podstawowymwarunkiemprzeprowadzeniabadańjestudzielenieprzezdzieckoświadomejzgody.Aby
zgodabyłaświadoma,musionopopierwszezrozumieć(zgodniezeswoimikompetencjamipoznawczymi
ikomunikacyjnymi),naczympolegaćbędziebadanie,apodrugiezgodzićsięnaudziałwnim.Możeteż
swojązgodęnakażdymetapiebadańwycofaćipowinnozostaćotakiejmożliwościzgóry
poinformowane.
Wbadaniachzdziećmikoniecznajestrównieżzgodawyrażonaprzezrodzica/opiekuna.Rozróżniasię
zgodęrodzica/opiekuna(
consent
),któramamocprawną,izgodędziecka(
assent
),któraniemamocy
prawnej,jestjednakkoniecznazewzględówetycznych.Uważamy,żeudzieleniezgodymatakże
charakterperformatywny:upodmiotawiadziecko,którewinnychokolicznościach(wszkole,ulekarza)
rzadkoproszonejestowyrażeniezgody,iwzmacniajegopozycjęwkontakciezbadaczem.Pomocne
mogąbyćformularzezgody,októrychpodpisanieprosisiędziecko(wprzypadkumałychdziecipodpisem
możebyćznakgraficzny,np.rysunek).
Metody
Projektującbadania,należypamiętać,żemożliwościkomunikacyjnedziecisąinneniżmłodzieżyczy
osóbdorosłych.Trzebazatemnaetapieprzygotowywaniabadańzaprojektowaćlubwybraćmetody
adekwatnedogrupy,zktórąbędziemypracować.Wramach
childhoodstudies
proponujesięprzede
wszystkimmetodypartycypacyjne,dziękiktórymuczestnicywspółtworząbadanie,nazasadach
otwartościiwzajemności.Tworzącmetodologiębadań,należypozostaćotwartymnajejsprawcze
współtworzenieprzezsamychbadanych,odmawiającsobiepozycjisiłyicałkowitejkontroli.
Wprzypadkudzieci(zwyjątkiemtychnajmłodszych)częstodobrymwyboremmetodologicznym
okazująsiębadaniawgrupachfokusowychlubwywiadyzparamiprzyjaciół.Dziecimogączućsię
wtowarzystwierówieśnikówbezpieczniejiswobodniej,należyjednakzachowaćszczególnączujność,
bywgrupieniedochodziłodosytuacjidyskredytowaniaczynaruszaniawrażliwościktóregoś
zuczestnikówprzezinnych(wtymprowadzących).
Miejscebadań
Bardzoważnyjestwybórmiejsca,wktórymbędziemyprowadzićbadaniazdziećmi.Projektując
badania,należyzadbaćoto,bymiejscebadańbyłodladziecikomfortowe.Oznaczato,żedzieckomusi
postrzegaćjejakobezpieczne,takie,gdziewsposóbotwartymożesięwypowiedziećigdzienieczuje
przymusuczyobowiązku,aleswobodęwyboru.Szczególnąwrażliwośćtrzebawykazaćwkontekstach
instytucjonalnych,wktórychdzieckozazwyczajprzyjmujepozycjępodporządkowaną(np.wszkołach).
Rekompensata
Należywynagradzaćdziecizapoświęconybadaczomczas—możebyćtoupominek,dyplom,książka
czywspólniezrobionapracaartystyczna.Niezasadnewydajesięjednakinformowaniedzieciprzed
badaniem,żeotrzymająrekompensatę,byłabytobowiemformanacisku.
Superwizja
Warto,abybadaczekonsultowaliswojeprojektyzinnymiosobamiprowadzącymibadaniawdanym
obszarzeipoddawaliswojedziałanianieustającejautorefleksji.Współpracaisuperwizjainnychbadaczy
potrzebnesąnaetapiezarównoprzygotowywania,jakiprzeprowadzaniabadań.Wniektórych
przypadkach,kiedytematysąszczególnietrudneiwrażliwe,należyrównieższukaćpomocy
upsychologówczyekspertóworganizacjipozarządowychzajmującychsiędziećmi.
Wprzypadkubadańfokusowychzdziećminależyzadbaćoobecnośćosoby,którejzadaniembędzie
