Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
syuczeniasięich.GeorgSimmel(1975)opatrzyłtakiesytuacjemianempo-
zornegopełnieniafunkcjikierowniczych,naodwracalnośćrólkierowników
ipodwładnych.Jegozdaniem−mówcalubnauczyciel,przemawiającydo
słuchaczyistojącyprzedaudytorium,pozornietylkopełniąfunkcjęwy-
łącznychprzywódców,zwierzchników.Pozornie,gdyżowa„masa”niejest
receptywna,niepoddajesiędziałaniumówcy,aletoonawłaśniekieruje
jegozachowaniem.Tomówcaodpowiadanapodejmowaneprzezniądzia-
łania,najejzachowanieidoaktualnychpotrzeb,inastrojuaudytoriumdo-
stosowywaćmusipewneelementywystąpienia.Takierozumowaniewyra-
żaswoistądialektykęniemieckiegouczonego.Niemniejsampodziałna
kierownikówipodwładnychniejestdlaniegorelatywny.Przeciwnie-jest
onnieprzekraczalny,lecznieusuwatymczasowychmożliwościwzajemne-
gowpływu.
ZwierzchnictwoipodporządkowaniestanowiądlaSimmlaniezwykle
ważnyprzedmiotrefleksji.Próczewidentnychwaloróworganizacyjnych
zwracaontakżeuwagęnanegatywnestronykierowania,wtymnamożli-
wośćdezintegracjigrupy.Ponadto,stawiatezęoniejednoznacznymsto-
sunkuczłowiekadopodporządkowania.Jegozdaniemniektórzyludzie,
zuwaginaświadomośćwłasnychkompetencjiorazchęćuwolnieniasięod
odpowiedzialności,chcąbyćkierowani.Jednocześnie,kierującsięindywi-
dualnąsatysfakcją,stająwopozycjidoprzywódcy.Rzeczjasnapostawy
takiebędązależneodtypuprzywództwa.Simmelpodkreślarównież,że
zwierzchnictwomożeprzysługiwaćjednostce,alerównież,jaksięwyraża:
„obiektywnej-społecznejbądźidealnejpotędze”(1975:240).Niemiecki
filozofisocjologeksponujerolęprzywódcówwspołeczeństwieorazich
spajającegrupyfunkcje.Zaznaczajednak,żeczłonkowiegrupymogąw
stosunkudoprzywódcyprezentowaćróżnepostawy.Taróżnorodność
przyczyniasięwłaśniedospójnościitrwałościgrupy.Pozatym,Simmel
wprowadzakategorięostatecznejinstancji,która,nawzórgrupyodniesienia,
oznaczaosobylubgrupy,doktórychodnosimyswojezachowania.Jestem
przekonany,żezawłaszczającmyślSimmla,możnabyodnieśćtękategorię
domenedżerówikierownikówjakotych,którzynietylkoorganizująpracę,
lecztakżedostarczająwzorcówpostępowaniaczywzorcówetycznych.Sta-
nowiąwięcmniejszość,którasilniewpływanapozostałekategoriespołeczne.
TamniejszośćobejmujewPolsceniespełna5%pełnozatrudnionych
(GUS,2001:248).Specjalistówjestjużznaczniewięcej,boprawie17%(GUS,
2001:248;GUS,1997:155).DanezPolskiegoGeneralnegoSondażuSpo-
łecznego,choćniecoodmienne,wskazująrównieżnapozostawaniemene-
dżerówwmniejszości:kierownikówwielkichorganizacjijestbowiem3,6%,
akierownikówmałychiśrednichzakładówpracy3,7%(Cichomski,Mo-
30
