Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nyekonomistaisocjolog,pojawiłasięwielewiekówprzedprzemysłem.
Onarównieżmożebyćwięczpowodzeniemstosowanawanaliziegospo-
darczychipozagospodarczychstrukturspołeczeństwprzedprzemysło-
wych.
Kooperacja.Uwarunkowaniagospodarczeispołeczne
Pojęciekooperacjijestnietylkobliskozwiązanezproblematykąpodzia-
łupracyispecjalizacji,leczmożnachybapowiedzieć,żetworzy,znimi,
specjalnąstrukturę,którapozwalaanalizowaćilepiejrozumiećotaczającą
rzeczywistość.Doklasykówrozważańnatematkooperowania,kooperacji,
jejtypówiuwarunkowańzaliczasięzpewnościąKarolaMarksa(1951)oraz
-później-OskaraLangego(1978),światowejsławypolskiegoekonomisty,
którymaswojemiejscewkażdymliczącymsiępodręcznikuekonomii.
RównieżEmilDurkheim(1999)wswejwczesnejksiążceOpodzialepracy
społecznejporuszazagadnieniakooperacji.Wartowspomnieć,żewPolsce
wydanotęksiążkępoponadwiekuodjejwydaniaoryginalnego.Dlazro-
zumieniaujęciaproponowanegoprzezfrancuskiegosocjologaipedagoga
istotneznaczeniemawłaśniekonstrukcjatytułujegodzieła.Otóż,niemiał
onabynajmniejnamyślijedynieprzyczyniskutkówpodziałupracy,lecz
próbowałukazaćcałązłożonąsiećstosunkówspołecznychiwzajemnych
relacjimiędzyludźmi,wszystkimikategoriamispołecznymioraznarodami.
Sądził,żedopierowówczasnabierająsensukategorieoraz-przedewszyst-
kim-wyrażającejeprocesysolidarnościmechanicznejiorganicznej.Zwłasz-
czasolidarnośćorganiczna,czylitaka,wktórejpojawiasięuzależnieniejedno-
stekodpracyinnychludzi,wiążesięwnajwiększymstopniuzpodziałem
pracyspołecznej.
EmilaDurkheimaujęciepodziałupracyispecjalizacjiróżnisięodpro-
pozycjiinnychautorów,zwłaszczazaśodobiegowychsądównatentemat.
Możnaby,dlaprzykładu,pracęspołecznąwyrazićwstosowanymoddaw-
naprodukciekrajowymbrutto(PKB).Czyżmiarataniewyrażawspólnego
wysiłkucałegonarodu?Czyżniemaonawyraźniespołecznegocharakteru?
Trzebaprzyznać,żenagruncieekonomiioddawnawpodobnysposób
pojmujesięPKB,wskazującjednocześnienawarunekkoniecznywpostaci
kooperacji.
WspomnianyOskarLange(1978:316-317,322-323),inspirującsięteorią
Marksa,wyróżniakooperacjęprostą.Polegaonanapołączeniuwysiłku
pewnejlicznejgrupyosóbdlaosiągnięciazamierzonegocelu,atakżeko-
operacjęwpostacipodziałupracy.Zpodziałempracypolskiuczonywiąże
specjalizacjęposzczególnychczynności.Wprowadzadodatkowoniezwykle
25
