Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Budniak,Edukacjaspołeczno-przyrodniczadzieciwwiekuprzedszkolnymimłodszymszkolnym.
Podręcznikdlastudentów,Kraków2009
ISBN:978-83-7587-174-6,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009
Rozdział1.
Środowiskoiczłowiek
27
Wglebiepozazwiązkaminieorganicznymisątakżespotykanelicznezwiązki
organiczne(np.białka,węglowodanyitłuszcze),dostarczonedoglebywrazzod-
padkami,nieczystościamiorazwwynikusamoistnegorozkładuroślin.Zawartość
związkóworganicznychwglebieumożliwiaszybkiwzrostróżnorodnejroślinności41.
Właściwościbiologicznegleby
Górnewarstwyglebyzawierajądużobakterii,pozatymmogą
sięwniejrównieżznajdować:larwy,grzyby,pierwotniaki,glony.Liczbabakterii
zależyodzawartościskładników,któresłużąimzapokarm,orazodwilgotności
gleby.
Większośćwystępującychwglebiebakteriistanowiąbakteriesaprofityczne,
odgrywającedużąrolęwprocesiejejoczyszczania.Zbakteriichorobotwórczych
obecnychwglebienależywymienić:bakteriezarodnikujące(laseczkitężca,wą-
glika,zgorzeligazowej),pałeczkidurubrzusznego,durówrzekomych,czerwonki
orazdrobnoustrojezgrupySalmonellaiShigella42.
Wglebiemogąsięrównieżznajdowaćjajapasożytów(np.glistyludzkiej,
owsików,włosogłówki)wywołująceuczłowiekachorobypasożytnicze.Obec-
nośćtychpasożytówwglebieświadczyozanieczyszczeniujejwydalinami.Gleba
możewywołaćbezpośrednielubpośrednie(np.przezwodę)zakażenieustroju
pasożytami.
Funkcjegleby:
–produkcyjna–umożliwiauprawęroślin;
–retencyjna–magazynujewodęopadowąwykorzystywanąprzezrośliny;
–sanitarna–drobnoustrojeżyjącewglebierozkładająsubstancjęorganiczną
dozwiązkówprzyswajalnychprzezrośliny;glebazapewniawięcobiegpier-
wiastkówwprzyrodzie;
–sorpcyjna–glebapochłaniacząstki,jony,związkitoksyczne,pełniącrolę
naturalnegofiltra43.
Roślinyizwierzęta(fitosferaizoosfera)wśrodowisku
Organizmyżywenietylkoprzystosowująsiędośrodowiskafi-
zycznego,lecztakżeadaptująśrodowiskodoswoichpotrzebżyciowych,wpro-
wadzającdoniegonowezwiązkiiźródłaenergii44.Nażycieorganizmówżywych
oddziaływajątakżeinneorganizmy–reakcjetemogąmiećcharakterantagoni-
41Por.J.Grzesica:Ochronaśrodowiska…,op.cit.
42Por.C.W.Korczak(red.):Higiena–ochronazdrowia…,op.cit.
43E.Pyłka-Gutowska:Ekologiazochronąśrodowiska…,op.cit.,s.132–133.
44Ibidem,s.23.
