Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Budniak,Edukacjaspołeczno-przyrodniczadzieciwwiekuprzedszkolnymimłodszymszkolnym.
Podręcznikdlastudentów,Kraków2009
ISBN:978-83-7587-174-6,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009
30
Edukacjaspołeczno-przyrodnicza…
1.3.Środowiskoazdrowie
Stanzdrowiaczłowiekazależydoróżnychczynnikówibodźców
środowiskowych,związanychzpołożeniemgeograficznym,klimatem,warun-
kami:pracy,mieszkaniowymi,środowiskamiejskiegoitp.Wspomnianebodź-
ceśrodowiskoweniewystępująwpostaciwyizolowanej:naorganizmczłowieka
działajązawszezespołyczynników.
Środowiskozewnętrzneczłowiekaulegaróżnorodnym,intensywnyminie-
korzystnymprzemianom,którepowodująwytwarzanienowychwarunkówino-
wychbodźcówśrodowiskowychoddziałującychnaorganizmludzki.Długotrwałe
izbytsilneoddziaływanieprzekształconegośrodowiskazewnętrznegonaśrodo-
wiskowewnętrzneczłowiekamożepowodowaćzachwianierównowagimiędzy
nimajegootoczeniem56.
Ujemnywpływśrodowiskazewnętrznegonaorganizmludzkiwdużymstop-
niuzależyodsamegoczłowieka,którystalezmieniasweotoczenie,aczęstorobi
towsposóbnieprzemyślanylubwręczdestrukcyjny.Człowiekprzystosowałsię
dotakich,anieinnychwarunkówśrodowiskowych,dlategoteżistotnewnich
zmianymogąwywoływaćniezdolnośćdoponownejadaptacjiiprowadzićdo
niekorzystnychnastępstwwczynnościachorganizmuczłowieka.Drugąprzyczy-
nąjestświadomość,żeorganizmyżywe(wtymtakżeczłowiek)staleodbiera-
jąinformacjepochodzącezeświatazewnętrznego,którewpływająnareakcje,
właściwościistanpsychofizycznykażdegoustroju,awięcrównieżnatworzenie
iprzebiegstanówpatologicznych.Encyklopediazdrowiadzielizewnątrzpochod-
neczynnikiśrodowiska(docierającedoorganizmuiwywołującewmniejszym
bądźwwiększymstopniupatologie)naczterygrupy:
–czynnikichemiczne(pierwiastkiizwiązkichemiczne);
–czynnikifizyczne(termiczne/cieplne,energiapromienista,energiaelek-
tryczna,faledźwiękowe);
–czynnikibiologiczne(związkiszkodniko-iowadobójcze,np.pestycydy,in-
sektycydy,fungicydyiwieleinnych);
–czynnikispołeczne(np.hałas,odpady)57.
Stanypatologiczneorganizmuludzkiegopostępujątymszybciej,imszybciej
zachodząniekorzystnedlaczłowiekazmianywjegośrodowiskuzewnętrznym,
którychwynikiemsąnowewarunkilubnoweczynnikidoprowadzające(wza-
leżnościodcharakteru,wielkościiczasudziałania)dozachwianiarównowagi
biologicznej,atymsamymwystąpieniaprocesuchorobowego.
Poznanieniekorzystnychczynnikówśrodowiskowychwpływającychnastan
zdrowiajednostkilubcałejpopulacjipozwalanaprowadzeniecorazskuteczniej-
56C.W.Korczak(red.):Higiena–ochronazdrowia…,op.cit.,s.24.
57Por.W.S.Gumułka,W.Rewerski(red.):Encyklopediazdrowia.T.1.Wyd.8.PWN.
Warszawa2000,s.281.
