Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
BarbaraSmolińska-Theiss,WiesławTheiss
•asymetryczny,przedmiotowyzwiązekmiędzybadaczemabada-
nymorazbezstronnąpostawębadacza,
•koncentracjębadańnazastanymstanierzeczy;hipotezyoparte
naobserwacjibadanejrzeczywistościsąniejakoprzedłużeniem
tejrzeczywistościiniepozwalająnadostrzeganieiujawnianie
nowychiukrytychprocesóworazzmian,
•statycznośćtradycyjnychbadańempirycznych,któreodtwarzają
przedewszystkimobrazyspołeczeństwa,anieprocesy,niesłużą
teżzmianomspołecznymiichniestymulują,
•zbytniedzielenieprzedmiotubadańiizolacjęposzczególnychjego
elementóworazwskaźników,
•redukcjęmożliwościpoznawczychtylkodozakresumożliwegodo
objęciaprzezprzyjęteinstrumentariumbadawcze,
•upraszczającągeneralizacjęwynikówbadań(Haebelin1975).
Podważenieprzytoczonychpowyżejzasadmiałodwojakieznacze-
nie.Popierwszeposzerzyłodyskusjęnatematmetodologiibadań.Do
kręguzainteresowańweszłynowe,nienależącewcześniejdometodo-
logiiproblemyspołecznejlegitymizacjinauki,uwikłaniajejwróżne
sprzeczneinteresypolityczne.Powtóre,coważniejsze,wwynikutej
krytykistworzonojakościowoinnepodejściedozjawiskspołecznych.
Zasadytepolatach-podhasłemnaktywnebadanie”-ujawniłaMaria
Mies.Należądonich:świadomezaangażowaniebadacza(bewusste
Partelichkeit);spojrzenienaproblemyspołecznezpunktuwidzenia
interesówludzibadanych(badaniezdołu);aktywnyudziałwakcji
emancypacyjnejbadanych;poznanieprzezwprowadzaniezmianprak-
tycznych;wybórproblemówbadawczychzpunktuwidzeniaogólnych
celówistrategicznychzałożeńbadawczych;podporządkowaniepro-
cesubadawczegorozwojowi,kształtowaniudoświadczeńiuczeniusię
wszystkichuczestnikówbadań(Mies1984).
Wpołowielatsiedemdziesiątychubiegłegostuleciabadanieprzez
działaniebyłoinnowacjąmetodologiczną.Takiezdaniepowtarzałosię
wwieluwypowiedziach.Byłotonowatorstwocelów,zasadifunkcji
poznawczych,dystansującesięwobecdominującegowzorustanda-
ryzowanychbadańempirycznych.Wnajskrajniejszejpostacibada-
niaaktywizująceodcinałysięcałkowicieodtradycjimetodologicznej.
Oboktegoekstremalnegonurtupojawiłosięstanowiskoplura-
lizmumetodologicznego,lansowanezwłaszczaprzezKlafkiego
iMollenhauera.Dostrzegasięwnimodmiennośćogólnychzałożeń
badańprzezdziałanie,alejednocześniewskazujesięnapotrzebęma-
