Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PSYCHOLOGIASPOŁECZNA
1.4.PSYCHOLOGIASPOŁECZNA
1.4.1.NAŚLADOWNICTWOJAKOTECHNIKAWPŁYWUSPOŁECZNEGO
Jednymzmożliwychskutkównaśladownictwamogłabyćuległość
osoby,wobecktórejnaśladownictwotozastosowano.Nadośćwczesnym
etapiebadańnadingracjacjązauważono,żedotechniknwkupywaniasię
wczyjeśłaski”należykonformizm(Jones,1965;Jones,JonesiGergen,
1963;JonesiPittman,1982).Dodanorównież,żeskutecznymmechaniz-
memwywołującymtendencjekonformistycznejestnaśladowanie:opinii,
postaw,i-codlanasważne-zachowań.
1.4.2.NAŚLADOWANIEJAKOPODSTAWAUCZENIA
SzerszyobrazrolinaśladownictwazaprezentowałAlbertBandura,któ-
regopodejścieznaczniewykroczyłopozaówcześnieobowiązującetwier-
dzeniatłumacząceprocesuczeniasię(warunkowanieklasyczneisprawcze
orazpodejściepsychoanalityczne).Tewcześniejszeteoriezakładały,że
procesuczeniaprzebieganazasadzieprostychskojarzeń(warunkowanie;
szerokieprzykładyomówiłemjużwsekcjidotyczącejzwierząt)alboże
jestnieświadomy(psychoanaliza).WswojejnowatorskiejkoncepcjiAlbert
Bandurazauważył(zaNoamemChomskim[1959],którywskazał,że
warunkowanieniemożetłumaczyćnabywaniatakzłożonychzachowań
społecznych,jakuczeniesięjęzyka),iżuczeniesięmożnarozpatrywaćjako
skutekobserwowaniadziałańinnychludziinaśladownictwa(!;nazywa-
negorównieżimitacjąimodelowaniem)tychzachowań(Bandura,1962;
Bandura,RossiRoss,1963).Przykładembadańnadtymfenomenemjest
eksperyment,wktórymdziecimiałymożliwośćzaobserwowaniaagre-
sywnegozachowaniadorosłejosoby.Okazałosię,żewkonsekwencjitej
obserwacjidzieciprzejawiałyskłonnośćdoprezentowaniapodobnych
agresywnychzachowań.Braktakiegowzorcaznacznieredukowałtakie
tendencje.
Bandura,analizującprocesuczeniasięzachowań,przyjął,żekoniecz-
nesączterykolejnekroki,bydanezachowaniezostałoprzyswojone.
Pierwszymjestzauważenie(attention),awięczwrócenieuwaginanową
czynnośćipoznaniejejkonsekwencji.Wopisanymwyżejbadaniudziecko
musiałomiećmożliwośćobserwacjizachowańdorosłych,którzybililalkę.
21