Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI-Niezbytpobożnerozmyślania.Krytykachrześcijaństwa.KrytykaObjawienia
13
iBoga,stądukrzyżowanieBoga.»JaflbyłofatumisamegosiebieuBoga11.Nigdy
niekładzionowystarczającegonaciskunato,żeBógniejestrealnościąpodobnądo
realnościświataprzyrodyispołeczeństwa.Bógjestduchem,Bógjestwolnością
imiłością.UjawniasięwtwórczymakcieDucha,wtwórczymakciepoznaniaBoga
idoświadczeniaBoga,gdydokonujesięzrodzenieBogawżyciu.
Dawnanaukaotym,żeBógstworzyłczłowiekaiświatzupełnieichniepo-
trzebującistwarzającwyłączniedlawłasnejchwały,powinnabyćodrzuconajako
niewolnicza,pozbawiającażycieczłowiekaiświatawszelkiegosensu.Bógzczło-
wiekiemiświatemjestwiększy,niżBógbezczłowiekaiświata.Człowiekiświat
towzbogacenieżyciaBożego.Amiel12mówi,żeBógjestwielkiminiezrozumia-
łymNieznanym.LéonBloy13mówi,żeBógjestsamotnyminiezrozumiałym
cierpiętnikiem.OnilepiejrozumieliBoga,niżteolodzy.Teologiaapofatycznazawsze
maracjęwobecteologiikatafatycznej,jedynieonaszanujetajemnicęBoga,cowcale
nieoznaczaagnostycyzmu.Wtymwielkaprawdamistyki,któralepiejznawspól-
notęzBogiemodteologii.
Wszystkotoprowadzidoradykalnegoprzewartościowaniatradycyjnejnauki
oOpatrznościBożej,któradoprowadziładoateizmu,gdyżsprawiła,żeteodycea
stałasięniemożliwą.Bógobjawiasięświatuiczłowiekowi,objawiasięwDuchu,
alenierządziświatemwtymsensie,wjakimświatrozumierządzenie.Nauka
oOpatrzności,powtarzanajestwumownysposób,bezprzemyślenia,bezpowią-
zaniazfaktemistnieniazłaicierpieniaświata.Niemożnawierzyćwdawnąnaukę
oOpatrznościirządachBogawtymświeciefenomenów,rozbitym,zniewolonym,
poddanymdeterminizmowi,wktórymniemożnanawetodnaleźćintegralnego
kosmosu14.Mówiononam,żeBógjestobecnywewszystkim.Jednakobecności
Boganiemożnaznaleźćwdżumieicholerze,wzabójstwach,wnienawiści
iokrucieństwie,wprzemocy,wzłuiciemności.FałszywanaukaoOpatrzności
prowadziładoniewolniczegouznaniasiłyiwładzy,doapoteozysukcesuwtym
świecieiostateczniedousprawiedliwieniazła.
Przeciwstawiasiętemutragicznepoczucieżycia.Bógjestobecnywwolno-
ściimiłości,wprawdzieisprawiedliwości,wpięknie.Wobeczłainiesprawie-
dliwościjestOnobecnyniejakosędziaiwładca,alejakoocenaijakosumie-
nie.Bógjesttym,doktóregomożnasięuciecwobecokropności,okrucieństw
świata.WpełnymniepokojupytaniuMarcjona15byłodużoprawdy,chociaż
odpowiedźudzielonanatopytaniebyłabłędna.Marcjonnierozumiał,że
11Por.R.Otto,Świętość,przeł.B.Kupis,Warszawa1968;RudolfOttosformułowałinteresujące
myślinatematmoralizacji,racjonalizacjiispirytualizacjiświętości.
12HenriFrédéricAmiel(1821-1881),pisarzszwajcarski(uwagatłumacza).
13LéonBloy(1846-1917)pisarzfrancuski(uwagatłumacza).
14Współczesnafizykarozbiłastarąnaukęokosmosie.
15Marcjon(ok.85-ok.160),teolog,przedstawicielgnostycyzmu(uwagatłumacza).
