Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A2–Dekalogekologiczny
7
rzamyzbadać,ipostawićkonkretnepytanie,naktórebędziemyszukali
odpowiedzi.Topytaniemoże,naprzykład,brzmieć:udlaczegosamce
kosówwykazujązachowaniaterytorialne?”.Mającjużpostawionepyta-
nie,powinniśmyzaproponowaćkonkretnąhipotezęstanowiącąsugero-
wanąprzeznasodpowiedź.Możeonabyćnastępująca:usamcekosów
posiadająceterytoriamająwiększąszansęnaznalezieniepartnerkido
rozrodu”.Wtensposóbzbudowaliśmywłaśniepewienwerbalnymodel
świata,ajegopoprawnośćmożemyzweryfikowaćwdoświadczeniu.
Czasamimodele,którezamierzamytestować,sądalecebardziejskom-
plikowane,jaknaprzykładnastępującahipoteza:unato,jakszpakizbie-
rająpokarmdlaswoichpiskląt,mawpływzarównodystans,najaki
musząoddalaćsięodgniazda,jakitrudnośćwkontynuowaniużerowa-
niazdziobemjużpełnymdżdżownic”.Możemysądzić,żeefektywność
żerowaniastajesiętymmniejsza,imwięcejdżdżownicptakmajuż
wdziobie.Jeśligniazdojestjednakdaleko,możenieopłacasięlataćdo
niegozkażdąznalezionądżdżownicąoddzielnie,leczlepiejjestbraćpo
kilkasztukzakażdymrazem,spędzającwięcejczasunażerowaniu,
amniejnadługichlotachmiędzygniazdemamiejscemznajdowania
pokarmu.Mającdorozwiązaniatakizłożonymodel,jakwyżejprzedsta-
wiony,dobrzejestdlajasnościująćkwestięwprostejformiematematycz-
nej.Przewidywaniawynikającezmatematycznegomodelużerowania
szpakóworazdaneempirycznedotycząceichżerowaniaprzedstawione
sąnarysunku1.Widzimywięc,żemodelwydajesiędobrzeopisywać
behawiorszpaków,pozwalającwyrazićwsposóbilościowyzależność
międzyodległością,najakąptakiodlatująodgniazda,awielkościąporcji
pokarmuprzynoszonychzajednymwylotemnażerowanie.Takiesto-
sunkowoproste(atakżeznaczniebardziejskomplikowane)modele
liczbaznalezionychdżdżownic
czasżerowania(s)
Rys.1.Zastosowaniemodelowaniamatematycznegowekologii.Liniaprzerywana
pokazujeprzewidzianąwmodeluzależnośæmiędzydługościączasużerowania
szpakówaliczbądżdżownicprzynoszonąjednorazowodogniazda.Punktypokazują
wynikiobserwacji
