Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
ssak
komórki
siatkówki
plamka
ślepa
włókna
nerwowe
nerw
wzrokowy
SekcjaA–Wprowadzeniedoekologii
ośmiornica
soczewka
wzrokowe
nerwy
komórki
siatkówki
włókna
nerwowe
soczewka
Rys.2.Schematyczneporównaniebudowyokassakaiośmiornicypokazujące,jak
ewolucjategonarząduukręgowcówstałasięprzyczynąistnieniaplamkiślepej
wokukręgowcówijejbrakuugłowonogów.Wielkośækomóreksiatkówkijest
znaczniepowiększona
nychprzystosowańbędącychefektemkompromisuwynikającegozist-
niejącychograniczeń;liczneprzykładyzdumiewającodobrychroz-
wiązańniepodważająsłusznościtegostwierdzenia.
Zasada9
Zasada10
Istotnejestznaczeniezjawisklosowych
Zjawiskalosoweodgrywająznaczącąrolęwekologii.Lokalnezniszcze-
niewarstwykorondrzewwlesielubpowstaniewyłomuwwydmienad-
morskiejpogwałtownychwichurachisztormiebędąmiałyznaczący
wpływnakształtowaniesięlokalnychwarunkówżyciaroślinizwierząt;
obatezjawiskasąjednaknieprzewidywalnezarównowczasie,jakiprze-
strzeni.Podobnie,wśródwarunkówwpływającychnadynamikępopu-
lacjigatunkówzasiedlającychpiaszczystewydmyczyskalistebrzegi
morskiedominującąrolęodgrywająlosowopojawiającesiękatastrofy
ipowstawanienowychpowierzchnidozasiedlenia.Gołąbwędrowny
(Ectopistesmigratorius)byłwosiemnastymwiekugatunkiemtaklicznym
wAmerycePółnocnej,żeprzelatującestadazakrywałycałenieboiza-
słaniałysłońcenadługieminuty.Znacznyspadekjegoliczebnościspo-
wodowałogłówniemasowezabijanieptakówprzezkolonistów,co
wnastępstwiestałosięprzyczynąobniżeniasukcesulęgowego.Jednak
bezpośredniąprzyczynąwymarciagatunkustałasięprzypadkowazbież-
nośćwczasiepojawieniasięwpopulacjichoróbiciężkiejzimy.Rolazja-
wisklosowychjestrównieżwidocznawprzeszłościewolucyjnejorganiz-
mów,jakwidzieliśmytowprzypadkuhistoriipowstaniaplamkiślepej
wokukręgowców(patrzzasada8irys.2).Uznanieważnościzjawisk
losowychnieoznaczawcale,żewszystkiezjawiskaekologicznesąnie-
przewidywalne,stwarzajednakpotrzebęwyznaczeniagranicyprecyzyj-
nościnaszychprzewidywań.
Zakresekologiijestarbitralnieustalanyprzezekologów
Ekologiajestrozległądziedzinąbiologii,obejmujebowiemzarówno
badanieorganizmów,jakiśrodowiskaichżycia;wtakimujęciuzostaje
