Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
17
zupełnieinnyniżwprzypadkuliteraturyzachodniej,bojesttocałkowicieodmien-
nyanturaż,innenazwy,miejsca,jedzenie,architektura,samemieszkania,sklepy,zna-
ki(mamnamyślipismoideograficzne)…Każdy,ktozobaczyłkrajeazjatyckie,wie,
żejesttozupełniecośinnegoniżtutaj.Itowidaćwtejliteraturze.NaprzykładuKa-
wabatyYasunariego,którycelnieifantastyczniepokazywałpięknoprawdziwie
japońskie.UMishimyteżtojest,alewinnysposób.ZKawabatąniktzZachodunie
będziesięidentyfikować,natomiastMishimajestjakgdybypomiędzyświatami.
ChciałpokazaćJaponięuniwersalną,pokazującjejpiękno,aletakjakbymówilioniej
cudzoziemcy.Byłnawettakiczaswjegotwórczości,kiedybardzowierzył,żedo-
stanieNagrodęNobla.PragnąłbyćczytanynaZachodzieichciałbyćtłumaczony
przedewszystkimnaangielski,bowierzył,żeprzeztenjęzykjestsięznanym.Wręcz
sobiezażyczył,bynainnejęzykibyłtłumaczonyprzezangielski.Chciałtokontrolo-
waćimiałzaufaniedoswoichangielskichtłumaczy.Aniejestłatwydotłumaczenia.
Budowałwielopoziomowezdania,alesątozawszezdaniastraszliwielogiczne.Tłu-
maczwie,żejeśliczegośnierozumie,todlatego,żesamniezrozumiał,aniedlatego,
żepisarzsiępomylił,boniepamiętał,okimluboczympisze,boniepotrafijasno
sięwyrazić.Bojesttylepostacialbosątakniedopracowane…UMishimywszystko
jestperfekcyjniedopracowane.Jeślitworzyłfabułęwkonkretnymmiejscu,jechał
tam,badałtomiejsce,siedziałtam,spotykałsięzludźmi,robiłnotatki…Możnamu
zaufać.Aniejesttowcaletakieoczywistewprzypadkuinnychpisarzy.Porównując
bardzolubianegoprzezJapończykówDazaiaOsamu,którybyłniedawnoprzez
HenrykaLipszycatłumaczony,jegojestjeszczetrudniejtłumaczyć.Alezinnego
powodu.Jestonbardziejjapoński.Istniejetakiejapońskiesłowoaimaina,czyli
wieloznaczny,wielowarstwowy,niejasnyiwłaśnie,niedopowiedziany…Większość
pisarzyjapońskichjestjakJaponiaijejkulturaniedopowiedziana.AMishimaprze-
ciwnie,alewtymdobrymznaczeniu.Tonietak,żewszystkomówi.Fakt,mówidużo,
mówijasno,aleto,cojestniedopowiedziane,topoetyckośćjegopowieści,jegopro-
zy.Tojestdlamniepiękneitogowyróżnia.
PO:Cowiemyotym,jaksięprezentował?Byłbardzowyczulonyna
punkcieswojegowyglądu,nawetwszystkiezdjęciawydająsięszczegó-
łowoprzygotowane,jakbyniebyłowogóleprzypadkowych.
BKHC:OMishimiewiemydużozjegobiografii,którąnapisałJohnNathan.Pisał
teżHenryScott-Stokes.RównieżsamiJapończycy,alepóźniejniżAmerykanie.Na
pewnobyłsłabowitymdzieckiemwychowanymprzezbabcię.Naprawdębyłsłabego
zdrowia,wręczchucherkiemiwątkiteodnajdujemywWyznaniumaski,powie-
ści,którąmożnauznaćzaautobiograficzną.Wzrastałwięcwatmosferzechoroby
ilekarstw,akiedyposzedłdoszkołypodstawowej,zauważył,żesąinnichłopcy,
wielcy,rośli.Itomuimponowało.Zdroweciałobyłodlaniegoczymśwspaniałym.
Takimwłaśniechciałbyć.Wkońcumógłstaćsiętakipoosiągnięciudojrzałości,
ponapisaniuWyznaniamaski,dziękiktóremurozliczyłsięzsobą,zdzieciństwem
imłodością,czyliczasami,którebyłydlaniegostraszne.Byłwtedyczaspowojenny,
kiedyJapończycyniemogliwyjeżdżaćzagranicę,bardzociężkobyłodostaćpasz-
port.AjemuudałosięjakośwydostaćzJaponii.Przeżyłpodróżinicjacyjną,napo-
czątkulat50.,wwiekudwudziestusześciulat.PojechałdoEuropy,StanówZjedno-
czonych,Francji,Anglii,BrazyliiidoGrecji,przedewszystkimdoGrecji,wktórej
odnalazłświatło,słońce.Czylijakgdybyuciekłśmierci,uciekłnocyiuciekłsłabo-
witemu,nadwrażliwemusobie.Odnalazłświatło,apollińskąformęistarałsięteż
ujarzmićto,codionizyjskie.Tamteżodnalazłpiękneciałaposągówgreckich,które
późniejusiłowałodtworzyćwswoimciele.Popowrociezpodróży,którabyławła-
