Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Fazawzrostu(stadiumproliferationis)lubfazapęcherzykowa,6.–14.dzień,nakłada
sięwczasienastadiumwzrostuidojrzewaniapęcherzykajajnikowego.Podwpływem
estrogenównastępujeodnowazłuszczonejbłonyśluzowej.Zdnagruczołówmacicznych
wywędrowująkomórki,którepokrywająpowierzchniębłonyśluzowej.Błonaśluzowa,
któranapoczątkufazymaokoło0,5mmgrubości,wwynikudziałaniaestrogenów
iwzmożonychpodziałówkomórkowychgrubiejedwu-,trzykrotnie.Zwiększasięlicz-
ba,długośćiśrednicagruczołów,przybywanaczyńkrwionośnych.Tętnicespiralnesię
wydłużają,alenieosiągająpowierzchninabłonkabłonyśluzowejmacicy.Rośnieliczba
komórekiwłókientkankiłącznej.Wkońcutejfazywystępujeowulacja.
Fazawydzielania(stadiumsecretionis),15.–28.dzień,przebiegawtymczasieco
stadiumlutealne.Podwpływemprogesteronubłonaśluzowamacicyulegadalszemu
pogrubieniu.Gruczołypowiększająsię,skręcająspiralnie,anabłonekgruczołowywy-
dzielaobficiesubstancjeodżywcze.
Komórkinabłonkagruczołowegozawierająliczneskupieniaziarnistościglikogenu,
dużojestgotakżewnabłonkupowierzchniowymbłonyśluzowejtrzonumacicy.
Tętnicespiralnepowiększająsię,skręcająidocierajądowarstwyzbitej.Znaczyń
włosowatychprzenikapłynsurowiczy,którygromadzisięmiędzykomórkamitkanki
łącznej,przyczyniającsiędoznacznegorozpulchnieniabłonyśluzowej.Wśródkomórek
zrębubłonyśluzowejpojawiająsiękomórkituczne,leukocytyorazlimfocyty.Fibrobla-
styprzekształcająsięwkulistekomórkiwypełnioneziarnistościamiglikogenuitłuszczu.
Takprzekształconefibroblastynazywasiękomórkamidoczesnowymi(cellulaedeci-
duales),acałyprocesprzemianbłonyśluzowejmacicy–reakcjądoczesnową.Reakcję
tęmożnaporównaćzreakcjązapalną(obrzęk,przekrwienie).Wkomórkachdoczesno-
wychznajdujesiędużolizosomóworazwystępujewysokaaktywnośćfosfatazykwaśnej
iβ-glukuronidazy.Właściwatransformacjadoczesnowawystępujedopierowtedy,
kiedydochodzidozapłodnieniaizagnieżdżenia,comamiejsceokoło20.dnia.Dlatego
wcyklubezzapłodnieniaprzemianywbłonieśluzowejnazywanesąreakcjąparadocze-
snową(paradecidualną).
Wkońcutejfazygrubośćwarstwyczynnościowejendometriummożeosiągnąćnawet
10mm.
Podkoniecfazywydzielania,wwynikuzmniejszeniasięstężeniaestrogenówipro-
gesteronu,następujeobkurczanieścianytętnicspiralnych,copowodujeniedokrwienie
warstwyczynnościowejendometrium.Ten1-lub2-dniowyokresniedokrwienianazywa
sięniekiedyfaząniedokrwienia(stadiumischemicum).Nagłyrozkurcztętnicspiralnych
zapoczątkowujefazęmiesiączki.
Pociążycyklejajnikowyimiesiączkowy,jeżelikobietaniekarmipiersią,powracają
doswejnormypo6–10tygodniach.Karmieniepiersiąmożliwejestprzyprawidłowym
wydzielaniuLTH,ahormontendziałahamująconaowulację.Obserwacjętępoczynio-
nodawno,kiedynieznanohormonów,akarmieniepiersiązapobiegałokolejnejciąży.
Wokresiemenopauzy(klimakterium)cyklemiesięcznestająsięnieregularneistop-
niowoustają.Błonaśluzowamacicyulegazanikowi.Zmianomzanikowympodlega
takżebłonamięśniowamacicy.
Wcyklupłciowymzmianyzachodzątakżewbłonieśluzowejszyjkimacicy.Pod
wpływemzmniejszającychsięstężeńestrogenówiprogesteronukomórkinabłonka
47
